Χθες Πέμπτη 28 Μαΐου 2015 πραγματοποιήθηκε με επιτυχία η λαογραφική έκθεση των τριών τμημάτων της Β’ δημοτικού στον χώρο εκδηλώσεων του σχολείου μας. Τα πάντα ήταν έτοιμα στην θέση τους από την προηγούμενη ημέρα και έτσι από νωρίς το πρωί ξεκίνησαν οι επισκέψεις! Τον πρώτο λόγο φυσικά είχαν τα παιδιά…
Μια μια τάξη κατέβηκε στον χώρο εκδηλώσεων συνοδευόμενη από τη δασκάλα/τον δάσκαλο τους, και υπό τον ήχο ελληνικής παραδοσιακής μουσικής ώστε να συνάδει με το ύφος της εκθέσεως, ενημερώθηκε για τα εκθέματα καθώς και για την προέλευση & την χρησιμότητα τους. Κατόπιν πήραν σειρά οι γονείς του σχολείου μας οι οποίοι χάρηκαν με την προσπάθεια των παιδιών και τα ενθάρρυναν ώστε να επαναλάβουν ανάλογες εκδηλώσεις!
Λίγα λόγια για την έκθεση
Με αφορμή την ενότητα «Μες στο Μουσείο» απ’ το βιβλίο της Γλώσσας Β΄ Δημοτικού ασχοληθήκαμε με τα είδη μουσείων και δώσαμε βαρύτητα στο Λαογραφικό μουσείο.
Μόλις τελειώσαμε την ενότητα σκεφτήκαμε μαζί με τις δασκάλες μας να οργανώσουμε μία μικρή λαογραφική έκθεση στον χώρο του σχολείου μας.
Έτσι όλα τα παιδιά φέραμε από τα σπίτια μας παραδοσιακά αντικείμενα, ιστορικά κειμήλια, λαογραφικά είδη, αντικείμενα της ελληνικής υπαίθρου κ.α. Κατόπιν με καμάρι και γεμάτα χαρά στήσαμε πάνω στα θρανία τα αντικείμενα που φέραμε. Τοποθετήσαμε τα καρτελάκια με τις λεζάντες για να παρέχουν τις ανάλογες πληροφορίες και ήμασταν πανέτοιμοι!
Τέλος, μοιράστηκαν προσκλήσεις με τις οποίες καλούσαμε τους γονείς μας να επισκεφθούν την έκθεση το επόμενο μεσημέρι. Έτσι και έγινε…
Γονείς, δάσκαλοι και παιδιά όλων των τάξεων περάσαμε από τον χώρο παρατηρήσαμε με προσοχή τα εκθέματα και θαυμάσαμε όλα αυτά τα αντικείμενα με τα οποία διακοσμούμε τα σπίτια μας και έφτασαν σε μας από τους προγόνους μας.
Πολλά βέβαια από τ’ αντικείμενα αυτά δεν έχουν πλέον χρηστική αξία, αλλά φέρνουν στο νου των μεγαλύτερων αναμνήσεις και στους νεότερους δείχνουν τις δυσκολίες που είχε η καθημερινότητα των ανθρώπων της εποχής εκείνης.
Εξάλλου, η συναισθηματική αξία είναι αυτή που έχει αξία και μάλιστα είναι πάντα ανεκτίμητη!
Ευχαριστούμε πολύ όλους όσους στηρίξατε αυτή την προσπάθεια & ανανεώνουμε το ραντεβού μας την ερχόμενη χρονιά που ως μεγαλύτερα παιδιά θα κάνουμε περισσότερες & ενδιαφέρουσες εκδηλώσεις!
Τα παιδιά της Β’ τάξης
Ας θαυμάσουμε τα εκθέματα & ας μάθουμε μερικά ενδιαφέροντα στοιχεία.
ΠΑΡΑΔΟΣΙΑΚΑ ΧΕΙΡΟΠΟΙΗΤΑ ΥΦΑΝΤΑ:
ΑΠΛΑΔΑ: Δίφυλλο μεγάλο χαλί
ΒΕΛΕΝΤΖΑ: Χοντρό μάλλινο κλινοσκέπασμα
ΚΙΛΙΜΙ: Μάλλινο χαλί απλής κατασκευής
ΚΑΡΑΜΕΛΩΤΗ: Κουβέρτα μάλλινη με γεωμετρικά σχήματα
ΤΑΓΑΡΙ: Μικρός ή μεγαλύτερος σάκος από χοντρό χειροποίητο μάλλινο ύφασμα που κρεμιέται από τον ώμο και το χρησιμοποιούσαν οι χωρικοί για να βάζουν την τροφή τους.
Σημ.: Η οικιακή υφαντουργία είναι μία από τις παλαιότερες τέχνες στη χώρα μας. Οι νοικοκυρές χρησιμοποιούσαν νήματα από τα δικά τους αιγοπρόβατα τα οποία έβαφαν με φυτικά χρώματα. Κατόπιν έφτιαχναν ρούχα για ένδυση, χαλιά, σκεπάσματα κ.α.
ΧΕΙΡΟΠΟΙΗΤΑ ΚΕΝΤΗΜΑΤΑ
Η κεντητική είναι η πλέον παραδοσιακή τέχνη, τα μοτίβα της οποίας διαφοροποιούνται ανάλογα την περιοχή (ηπειρωτική ή νησιωτική). Εξαιρετικό ενδιαφέρον αποτελούν οι βελονιές και τα υλικά. Χρονολογείται περίπου το 3000 π.Χ.
ΓΚΑΖΙΕΡΑ: Πρόκειται για φορητή εστία μαγειρέματος. Είναι συνήθως μπρούτζινη και λειτουργεί με πετρέλαιο.
ΚΑΜΙΝΕΤΟ: Μπρούτζινο καμινέτο οινοπνεύματος με ξύλινο χερούλι .
ΧΑΛΚΙΝΑ ΣΚΕΥΗ ΚΟΥΖΙΝΑΣ:
ΜΠΡΟΥΤΖΙΝΟ ΜΠΡΙΚΙ: Παραδοσιακό μπρίκι για παρασκευή ελληνικού καφέ
ΧΑΛΚΙΝΟΣ ΤΕΝΤΖΕΡΗΣ: Πρόκειται για χάλκινη κατσαρόλα, σε διάφορα μεγέθη, που οι νοικοκυρές μαγείρευαν το φαγητό. Τα σκεύη αυτά έπρεπε απαραιτήτως να γανωθούν από τον γανωτή ο οποίος τα έτριβε με στουρναρόπετρα μέχρι να γυαλίσουν. Το καλό γάνωμα εξασφάλιζε την ασφαλή χρήση διαφορετικά υπήρχε κίνδυνος δηλητηρίασης.
ΜΠΑΚΙΡΕΝΙΟ ΤΑΨΙ: Παραδοσιακό ταψί με σκάλισμα στο εσωτερικό του.
ΓΚΙΟΥΜΙ: Κωνικό μεταλλικό δοχείο που χρησιμοποιείται για βράσιμο υγρών, κυρίως νερού & γάλακτος.
ΠΗΛΙΝΗ ΓΑΣΤΡΑ: Παραδοσιακό σκεύος μαγειρέματος μέσα στο οποίο σιγοψήνεται το φαγητό και γίνεται πεντανόστιμο! Πριν χρησιμοποιηθεί για πρώτη φορά οι νοικοκυρές την βουτούσαν στο νερό για να κλείσουν οι πόροι της.
ΜΥΛΟΙ ΑΛΕΣΕΩΣ: Ο μύλος αλέσεως χρησιμοποιείται για ν΄αλέσουμε καφέ και κάθε λογής μπαχαρικά. Λειτουργεί χειροκίνητα και κατασκευάζεται συνήθως από χαλκό ή μπρούτζο.
ΚΑΡΒΟΥΝΟΣΙΔΕΡΟ: Σίδερο παλαιού τύπου που λειτουργούσε με κάρβουνα. Το υλικό κατασκευής του ήταν συνήθως το μαντέμι. Το πάνω μέρος με το ξύλινο χερούλι άνοιγε προς τα πίσω και στο εσωτερικό τοποθετούνταν αναμμένα κάρβουνα.
ΡΑΠΤΟΜΗΧΑΝΗ: Μηχανή ραψίματος που χρησιμοποιούσαν οι νοικοκυρές για να ράψουν, γαζώσουν και επιδιορθώσουν τα ρούχα τους. Μια κατακόρυφη βελόνα με τρύπα στην άκρη, απ' όπου περνά η κλωστή που ξετυλίγεται απο μια κουβαρίστρα, στερεωμένη στο πάνω μέρος της ραπτομηχανής ήταν η συνηθέστερη μορφή της.
ΚΑΣΕΛΑΚΙ ΛΟΥΣΤΡΟΥ: Πρόκειται για ένα ξύλινο κιβώτιο (κασελάκι) που στις πλαϊνές θήκες είχε τις μπογιές των παπουτσιών, τις βούρτσες και ό, τι άλλο χρειαζόταν για τον καθαρισμό & το γυάλισμα των παπουτσιών. Την δουλειά αυτή την έκανε ο λούστρος ο οποίος περιφερόταν σε διάφορα σημεία και έβαφε τα παπούτσια των πελατών του.
ΜΠΡΟΥΤΖΙΝΗ ΖΥΓΑΡΙΑ: Ζυγαριά παλάντζα με καντάρι όπου από την μία υπάρχει σταθερός μοχλοβραχίονας του βάρους και από την άλλη βλέπουμε τον μοχλοβραχίονα του κινούμενου αντίβαρου με τις υποδιαιρέσεις του. Οι γάντζοι του κανταριού είναι δύο.
ΛΑΜΠΑ ΠΕΤΡΕΛΑΙΟΥ: Αποτελείται από ένα δοχείο με υγρή λιπαρή ουσία, συνήθως πετρέλαιο, και ένα φυτίλι. Έχει προέκταση όπου μπορεί να κρεμαστεί στον τοίχο. Μια περιστρεφόμενη βίδα ανεβοκατεβάζει το φυτίλι αυξομειώνοντας έτσι τον φωτισμό.
ΔΙΑΚΟΣΜΗΤΙΚΑ ΕΙΔΗ ΣΠΙΤΙΟΥ
ΤΗΛΕΦΩΝΟ ΠΑΛΑΙΟΥ ΤΥΠΟΥ
Σημ.: Το πρώτο τηλέφωνο εφευρέθηκε το 1877 από τον Ντέιβιντ Χιουζ.
ΠΙΚΑΠ ΒΑΛΙΤΣΑ: Το πικάπ θεωρείται εξέλιξη του γραμμοφώνου και χρησιμοποιούσε δίσκους βινυλίου 12, 10 και 7 ιντσών. Μέχρι τη δεκαετία του 1980 αποτελούσε το κύριο μέσο αναπαραγωγής ήχου ευρείας χρήσεως.
ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΚΕΣ ΜΗΧΑΝΕΣ
ΠΑΛΑΙΟΥ ΤΥΠΟΥ ΜΕ ΦΙΛΜ
ΟΡΓΑΝΑ ΠΡΟΣΑΝΑΤΟΛΙΣΜΟΥ:
ΠΥΞΙΔΑ: Η πυξίδα είναι όργανο με το οποίο επιτυγχάνεται ο προσανατολισμός του χρήστη, δείχνοντας του την κατεύθυνση του Βορρά. Χρησιμοποιείται από ναυτικούς, ορειβάτες κτλ. Το ανεμολόγιο της πυξίδας, κατά την παράδοση, χρονολογείται τον 14ο αιώνα.
ΕΞΑΝΤΑΣ: Πρόκειται για γεωμετρικό όργανο, χαρακτηρίζεται και ως αστρονομικό, που χρησιμοποιείται στην ναυσιπλοΐα για την μέτρηση υψών ουρανίων σωμάτων. Εφευρέθηκε από τον Τζον Κάμπελ το 1757.
ΑΝΤΙΚΕΙΜΕΝΑ ΓΕΩΡΓΩΝ & ΚΤΗΝΟΤΡΟΦΩΝ
ΠΕΤΑΛΟ: Τα πέταλα τοποθετούνται στις οπλές των υποζυγίων (αλόγων, γαϊδουριών, μουλαριών) που χρησιμοποιούνται σε αγροτικές εργασίες. Το υλικό των πετάλων είναι ο μαλακός σίδηρος. Το είδος του πετάλου που θα χρησιμοποιηθεί εξαρτάται από το είδος, τη δουλειά και την ηλικία του ζώου. Η διαδικασία του καλιγώματος γίνεται από τον πεταλωτή. Επίσης, το πέταλο του αλόγου θεωρείται σύμβολο καλοτυχίας!
ΚΥΠΡΟΚΟΥΔΟΥΝΟ: Δίνει ζωή στο κοπάδι και βοηθά τον τσοπάνη στο έργο του. Κατασκευάζεται από μέταλλο (ψευδάργυρο, ορείχαλκο κ.α.). Πιστεύεται ότι η προσθήκη χρυσού ή άργυρου στο κράμα κάνει το κουδούνι μελωδικότερο. Για να κρεμαστεί στον λαιμό του ζώου χρειάζεται ξύλινη κουλούρα.
ΨΑΛΙΔΙ ΚΟΥΡΕΜΑΤΟΣ ΠΡΟΒΑΤΩΝ: Το κούρεμα γινόταν λίγο πριν αφήσουν οι τσοπάνοι τα χειμαδιά για ν' ανέβουν στα ψηλώματα. Ήταν ημέρα χαράς και συμμετείχε όλο το τσελιγκάτο. Οι γυναίκες αποθήκευαν το μαλλί με το οποίο δημιουργούσαν πλήθος μάλλινων υφασμάτων.
ΑΔΡΑΧΤΙ: Εργαλείο για τη δημιουργία νήματος. Αποτελείται από την δρούγα και το σφονδύλι.
ΚΟΥΚΛΕΣ ΜΕ ΠΑΡΑΔΟΣΙΑΚΕΣ ΕΝΔΥΜΑΣΙΕΣ
ΕΝΘΥΜΙΑ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΕΠΑΝΑΣΤΑΣΕΩΣ
ΠΙΣΤΟΛΑ: Βραχύκαννο όπλο με σκάλισμα στην κάννη με μηχανισμό πυρόλιθου. Ο πολεμιστής το φορούσε στη ζώνη του σε διαμορφωμένες θήκες. Κλασικό όπλο της κλεφτουριάς του 1821.
ΧΑΡΤΟΚΟΠΤΗΣ: Μεταλλικός χαρτοκόπτης με ανάγλυφη διακοσμητική προτομή στην άκρη της λαβής του.
ΣΕΛΙΔΟΔΕΙΚΤΗΣ: Χειροποίητος σελιδοδείκτης με κέντημα που χρησιμοποιείται για να διαχωρίσει δύο σελίδες σε δεμένο τόμο.
ΕΝΘΥΜΗΜΑΤΑ: Ιστορικά βιβλία της Επαναστάσεως του 1821.
Η ΛΑΟΓΡΑΦΙΑ & Η ΙΣΤΟΡΙΑ ΕΝΟΣ ΤΟΠΟΥ
ΔΙΔΑΣΚΕΙ ΤΑ ΠΑΝΤΑ...ΑΚΟΜΑ ΚΑΙ ΤΟ ΜΕΛΛΟΝ!