Άρθρα

«Παιδί & Οδική Ασφάλεια»

Γονείς και παιδιά περνάμε ένα μεγάλο μέρος της ημέρας μας μέσα στο αυτοκίνητο, πηγαίνοντας από και προς τη δουλειά, το σχολείο και τις διάφορες δραστηριότητες των παιδιών. Η οδική ασφάλεια είναι ένα απ’ τα πιο σημαντικά θέματα που αφορούν όλη την οικογένεια, ωστόσο επίσημα στοιχεία αρμόδιων φορέων δείχνουν ότι στην χώρα μας δεν της δίνουμε την αρμόζουσα σημασία. 

Παρακάτω παρουσιάζονται κάποια σημαντικά στοιχεία στα οποία καλό θα ήταν να αφιερώσουμε λίγο από τον χρόνο μας για να ενημερωθούμε και εν συνεχεία να διδάξουμε στα παιδιά μας την αξία της ορθής κυκλοφοριακής αγωγής. Είναι βέβαιο ότι όλοι οι γονείς δεν επιθυμούμε τίποτα λιγότερο από απόλυτη προστασία, πλήρη ενημέρωση, ευαισθητοποίηση σε θέματα οδικής ασφάλειας και κυκλοφοριακής αγωγής και φυσικά ασφάλεια στις μετακινήσεις των παιδιών μας είτε εντός αυτοκινήτου είτε όταν κυκλοφορούν με τα πόδια. 

Επειδή λοιπόν η εκπαίδευσή μας σε θέματα οδικής ασφάλειας πρέπει να ξεκινάει όσο το δυνατόν νωρίτερα, το Ινστιτούτο Οδικής Ασφάλειας (Ι.Ο.ΑΣ.) «Πάνος Μυλωνάς» και ο Σύλλογος Ελλήνων Συγκοινωνιολόγων (Σ.Ε.Σ.), συνδιοργανώνουν για 8η συνεχή χρονιά την Πανελλαδική Εβδομάδα Οδικής Ασφάλειας (16-23/3) με εκδηλώσεις σε όλη τη χώρα, που απευθύνονται τόσο στα παιδιά όσο και στους γονείς, με κεντρικό θέμα «Παιδί & Οδική Ασφάλεια» στο πλαίσιο των δράσεων του Ο.Η.Ε. για την οδική ασφάλεια το έτος 2015. 

Το επίκεντρο των εκδηλώσεων είναι στην Αττική και συγκεκριμένα στην Πλατεία Συντάγματος υπό την αιγίδα του Δήμου Αθηναίων και στο εμπορικό κέντρο AVENUE στο Μαρούσι, καθώς και στην Πάτρα (Πανεπιστήμιο Πατρών, Γέφυρα Ρίου-Αντιρρίου), ενώ παράλληλα θα υλοποιούνται δράσεις σε όλη τη χώρα. Καθ’ όλη τη διάρκεια της Εβδομάδας Οδικής Ασφάλειας οι συνεργάτες του Ινστιτούτου και του Σ.Ε.Σ., μαζί με το δίκτυο εθελοντών του Ινστιτούτου, θα βρίσκονται σε ειδικά διαμορφωμένους χώρους, όπως αναφέρεται αναλυτικά στο παρακάτω πλάνο δράσεων. 

Πλάνο Δράσεων

Πλατεία Συντάγματος Δευτέρα 16/3 & Τρίτη 17/3 

Η Κινητή Μονάδα Οδικής Ασφάλειας (προσομοιωτές ανατροπής & σύγκρουσης, προσομοίωση μέθης με ειδικά γυαλιά) του Ι.Ο.ΑΣ. θα βρίσκεται στην Πλατεία Συντάγματος, στο πλαίσιο του προγράμματος «Avenue for Traffic Safety» που υποστηρίζεται από τη Diageo Ελλάς, για να δοκιμάσουν οι διερχόμενοι πολίτες τον εξοπλισμό προσομοιώσεων επικίνδυνων συνθηκών και να ενημερωθούν για τους πιθανούς κινδύνους και τις σωστές συνήθειες για μια ασφαλή οδηγική συμπεριφορά (ώρες λειτουργίας: 11:00-18:30) 

Εμπορικό Κέντρο AVENUE στον Παράδεισο Αμαρουσίου 

Δευτέρα 16/3 έως και Δευτέρα 23/3 

• Διεξαγωγή Βιωματικού Προγράμματος κυκλοφοριακής αγωγής "Κυκλοφορώ με Ασφάλεια" για παιδιά (4-10 ετών) 

• Ενημέρωση για τα παιδικά καθίσματα αυτοκινήτου - επίδειξη σωστής τοποθέτησης παιδικού καθίσματος αυτοκινήτου με ειδική προθήκη του Ι.Ο.ΑΣ. 

• Έναρξη προγράμματος προσφοράς παιδικών καθισμάτων αυτοκινήτου "Share the Safety" σε οικογένειες που το έχουν ανάγκη
(Καθημερινά: 9:00-13:00 & 17:30-20:30 - Σάββατο: 11:30-20:30) 

Τρίτη 17/3

• Εθελοντική Αιμοδοσία για την ενίσχυση της τράπεζας αίματος για τα τροχαία συμβάντα σε συνεργασία με το Γενικό Νοσοκομείο Αθηνών «Κοργιαλένειο-Μπενάκειο» Ε.Ε.Σ. 

• Τοπικό Κέντρο Αναφοράς Οδικής Ασφάλειας του Ι.Ο.ΑΣ. στο Πανεπιστήμιο Πατρών Πέμπτη 19/3 

• Εκπαίδευση Εκπαιδευτικών Π/θμιας και Δ/θμιας Εκπαίδευσης στο Πανεπιστήμιο Πατρών στο Τοπικό Κέντρο Αναφορά Οδικής Ασφάλειας με την Κινητή Μονάδα Οδικής Ασφάλειας του Ι.Ο.ΑΣ. σε συνεργασία με το Πανεπιστήμιο Πατρών και τη Διεύθυνση Π/θμιας & Δ/θμιας Εκπαίδευσης Αχαΐας – Τμήμα Αγωγής Υγείας 

Παρασκευή 20/3 

• Εκπαίδευση Φοιτητών του Τ.Ε.Ι. της Πάτρας με χρήση προσομοιωτών στο χώρο του Τ.Ε.Ι. σε συνεργασία με την Περιφέρεια Δυτικής Ελλάδας και του Τ.Ε.Ι. Δυτικής Ελλάδας – Τ.Ε.Ι. Πάτρας 

• Περιφερειακή Ημέρα Οδικής Ασφάλειας Δυτικής Ελλάδας με εκδηλώσεις στη Γέφυρα Ρίου-Αντιρρίου με θέμα την οδική ασφάλεια και συντήρηση του αυτοκινήτου.

Επιπλέον, προγραμματίζεται προβολή τηλεοπτικών κοινωνικών μηνυμάτων με θέμα την απόσπαση προσοχής και τα γονεϊκά πρότυπα, καθώς και μετάδοση ραδιοφωνικού κοινωνικού μηνύματος με θέμα την ευγένεια στο δρόμο από τους σταθμούς της χώρας. 

 ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΠΟΥ ΠΡΕΠΕΙ ΝΑ ΓΝΩΡΙΖΟΥΜΕ

ΤΟ ΠΑΙΔΙ ΠΕΖΟΣ 

Το 30% των νεκρών από τροχαία ατυχήματα στην Ελλάδα είναι πεζοί και κυρίως παιδιά και έφηβοι. Το παιδί ως πεζός μειονεκτεί σημαντικά σε σχέση με τους ενηλίκους εξαιτίας φυσικών αδυναμιών, γι' αυτό χρειάζεται εκπαίδευση και επιτήρηση. Το παράδειγμα των ενηλίκων είναι το καλύτερο εκπαιδευτικό εργαλείο.  

Καλό είναι να διδάσκονται τα παιδιά από πολύ μικρά τους κανόνες κυκλοφοριακής αγωγής και να μάθουν σιγά-σιγά να αναγνωρίζουν τα σήματα της Τροχαίας. 

Σημαντική είναι και η κατανόηση των εννοιών απόσταση, ταχύτητα και ήχος, που όμως προϋποθέτει νευρολογική ωριμότητα, η οποία αποκτάται βαθμιαία.  

Κρατάμε, λοιπόν, πάντα το χέρι των παιδιών που συνοδεύουμε και περπατάμε σωστά, πάντα στο πεζοδρόμιο και έχοντας το παιδί από την εσωτερική πλευρά, σεβόμενοι όλους τους κανόνες. 

Για παράδειγμα, δεν διασχίζουμε το δρόμο στις διαβάσεις πεζών αν δεν ανάψει πράσινο, ακόμα κι αν ο δρόμος είναι έρημος. 

Αν δεν υπάρχει φωτεινός σηματοδότης, σταματάμε στην άκρη του πεζοδρομίου, βρίσκουμε ένα ασφαλές σημείο, ελέγχουμε οπτικά και ακουστικά προς όλες τις κατευθύνσεις για οχήματα και, όταν ο δρόμος είναι ελεύθερος, τον διασχίζουμε γρήγορα και κάθετα. 

Ειδικότερα ως προς τις ηλικίες των παιδιών: 

• Παιδιά μικρότερα των 8 χρόνων δεν πρέπει να κυκλοφορούν ποτέ μόνα τους στους δρόμους και έχουν ανάγκη από αυστηρή και συνεχή επιτήρηση. 

• Παιδιά μεγαλύτερα των 9 χρόνων, μετά οπό καλή εκπαίδευση, μπορούν να κυκλοφορούν μόνα τους ή και να διασχίζουν γνωστούς και όχι πολυσύχναστους δρόμους ή δρόμους πολυσύχναστους που έχουν καλή σηματοδότηση.

• Παιδιά άνω των 12 χρόνων -αλλά όχι μικρότερα- διαθέτουν πια τις δυνατότητες να συμπεριφέρονται στους δρόμους σωστά, όπως και οι ενήλικες. 

ΣΥΜΒΟΥΛΕΣ ΑΣΦΑΛΕΙΑΣ 

• Προσπαθήστε να μάθετε στα παιδιά σας τους κανόνες κυκλοφοριακής αγωγής όσο νωρίτερα γίνεται. 

• Περπατάτε κρατώντας τα παιδιά πάντα από το χέρι, εξηγώντας στην πορεία στο παιδί, καθετί που βλέπετε και κάνετε στο δρόμο. 

• Μάθετε στο παιδί πώς να χρησιμοποιεί την όραση και την ακοή του όταν βρίσκεται στο δρόμο και με τη μορφή παιχνιδιού εξετάστε εάν έχει κατανοήσει. 

• Επισημάνετε και άλλους κινδύνους που πρέπει να προσέχει (πχ, όταν κινείται στο πεζοδρόμιο μπορεί να βγει κάποιο αυτοκίνητο από ένα γκαράζ, ή λόγω εμποδίου να χρειαστεί να βγει για λίγο στο δρόμο. 

• Δώστε το καλό παράδειγμα. Ποτέ μην παραβιάζετε τον ΚΟΚ, ειδικά όταν είστε με το παιδί σας, καθώς τα παιδιά τείνουν να αντιγράφουν τη συμπεριφορά των γονιών σε διάφορες περιστάσεις. 

ΤΟ ΠΑΙΔΙ ΕΠΙΒΑΤΗΣ

• Το ποσοστό χρήσης παιδικού καθίσματος στη Β. Ευρώπη φθάνει το 85%, ενώ στις ΗΠΑ το 97%. Στην Ελλάδα μόνο το 25% περίπου των γονέων χρησιμοποιούν παιδικό κάθισμα. 

• Έχει υπολογιστεί ότι τα παιδικά καθίσματα αυτοκινήτου, όταν χρησιμοποιούνται σωστά, αποτρέπουν κατά 71% τα θανατηφόρα ατυχήματα και κατά 67% τους βαρείς τραυματισμούς. 

• Σε μια πρόσκρουση με 30 χλμ./ώρα, ένα παιδί 10 κιλών φεύγει από την αγκαλιά ενός προσδεμένου ενήλικα με δύναμη 300 κιλών!! 

ΣΥΜΒΟΥΛΕΣ ΑΣΦΑΛΕΙΑΣ 

ΘΥΜΗΘΕΙΤE... 

 Η ΠΡΟΛΗΨΗ ΕΙΝΑΙ ΤΟ ΠΑΝ! 

Για την ασφαλή μεταφορά των παιδιών υπάρχουν ορισμένοι βασικοί κανόνες:  Σταματήστε σε ασφαλές σημείο το όχημά σας και φροντίστε τα έως ότου μπορέσετε να συνεχίσετε ήσυχοι την οδήγηση.

• Τα παιδιά θα πρέπει να κάθονται πάντοτε πίσω, στο ειδικό κάθισμα ασφαλείας, με την ειδική ζώνη ασφαλείας. Υπολογίζεται ότι αν όλα τα παιδιά ταξίδευαν δεμένα στα ειδικά παιδικά καθίσματα, οι θάνατοι από τροχαία θα μπορούσαν να μειωθούν κατά 71% και οι τραυματισμοί κατά 67%. 

Τα παιδιά (μέχρι 13 ετών) πρέπει να κάθονται πάντα στα πίσω καθίσματα του αυτοκινήτου. Στατιστικές δείχνουν ότι 35% των παιδιών ηλικίας από 13 ετών και μικρότερα, που σκοτώθηκαν σε αυτοκινητιστικό δυστύχημα, κάθονταν στο μπροστινό κάθισμα. 

Ο κίνδυνος για τα παιδιά στο μπροστινό κάθισμα είναι μεγάλος και προέρχεται από δύο πηγές: 

Σε περίπτωση σύγκρουσης η μπροστινή θέση είναι η περισσότερο επικίνδυνη. Επιπρόσθετα, ο αερόσακος που θα ανοίξει στο μπροστινό κάθισμα μπορεί να προκαλέσει σοβαρές κακώσεις ή και να σκοτώσει το παιδί, ακόμη και σε περίπτωση ατυχήματος που θα συμβεί σε χαμηλές ταχύτητες. 

• Χρησιμοποιήστε κάθισμα κατάλληλο για την ηλικία και το βάρος του παιδιού, που φέρει το σήμα ECE R 4403 στη συσκευασία. 

Δυστυχώς μέχρι σήμερα, παιδικά καθίσματα αυτοκινήτου αγοράζουν μόνο 58% των γονιών που μένουν στην Αθήνα και έχουν αυτοκίνητο, και ακόμα λιγότεροι (32%) στην επαρχία, ενώ, μόνο 0,5-1% αγοράζουν πιο σύγχρονων προδιαγραφών κάθισμα ασφαλείας, που είναι ειδικό για το βάρος, την ηλικία, το ύψος του παιδιού και παρέχει ικανοποιητική προστασία. 

Ποτέ στο πορτμπεμπέ, στην καλαθούνα, στα γόνατα ή στην αγκαλιά κάποιου. Αναφέρεται ότι το 90% των επιβατών που κρατούσαν παιδιά στην αγκαλιά τους σε τροχαίο ατύχημα και σώθηκαν, σώθηκαν επειδή το παιδί λειτούργησε ως ασπίδα. 

• Ποτέ 2 παιδιά μαζί σε μία ζώνη ασφαλείας. 

• Ακόμη και για τις πιο σύντομες διαδρομές, ασφαλίστε τα παιδιά σας στα παιδικά καθίσματα. Μην ξεχνάτε το 75% των θανατηφόρων ατυχημάτων συμβαίνουν μέσα στην πόλη. 

• Ποτέ μην τοποθετείτε το παιδικό κάθισμα σε κάθισμα με ενεργοποιημένο αερόσακο. Σε περίπτωση πρόσκρουσης, ο αερόσακος μπορεί να σκοτώσει το παιδί. 

• Φοράτε και εσείς ζώνη ασφαλείας. Το παράδειγμα είναι η καλύτερη εκπαίδευση. Επιπλέον, οι επιβάτες που δεν είναι δεμένοι, σε περίπτωση πρόσκρουσης μπορεί όχι μόνο να τραυματιστούν οι ίδιοι, αλλά και να τραυματίσουν τους συνεπιβάτες τους. 

• Μην αφήνετε τα παιδιά σας να ανοίγουν τα παράθυρα και να βγάζουν τα χέρια ή το κεφάλι τους έξω, ακόμα και αν το αυτοκίνητο είναι ακινητοποιημένο. 

• Οι πόρτες του αυτοκινήτου πρέπει να είναι ασφαλισμένες και να ανοίγουν μόνο από έξω. Πολλά παιδιά τραυματίζονται θανάσιμα πέφτοντας έξω κατά τη διάρκεια παιχνιδιού. 

• Φροντίστε εκ των προτέρων να έχετε κάποια απασχόληση για το παιδί σαςστο αυτοκίνητο (μαλακά παιχνίδια, μικρά παραμύθια). 

• Εάν τα παιδιά γκρινιάζουν κατά τη διάρκεια του ταξιδιού, συνήθως έχουν κάποιο λόγο. Μπορεί να διψούν, να κρυώνουν ή να ζεσταίνονται ή να έχουν ζαλιστεί από τον ήλιο. 

• Μην αφήνετε τα παιδιά σας μέσα στο αυτοκίνητο ούτε για ελάχιστο χρονικό διάστημα. Η έκθεση του αυτοκινήτου στο ηλιακό φως σε μέρες με ήπιες θερμοκρασίες, μπορεί μέσα σε μισή ώρα να αυξήσει τη θερμοκρασία στην καμπίνα τόσο, που να προκαλέσει το θάνατο! Τα βρέφη και τα παιδιά είναι πιο ευάλωτα στην αύξηση της θερμοκρασίας. Χάνουν αναλογικά περισσότερο νερό λόγω θερμότητας, η θερμοκρασία του σώματός τους αυξάνεται γρηγορότερα και κινδυνεύουν περισσότερο από θερμοπληξία. 

ΔΙΑΛΕΞΤΕ ΤΟ ΚΑΤΑΛΛΗΛΟ ΠΑΙΔΙΚΟ ΚΑΘΙΣΜΑ 

Χρησιμοποιήστε κάθισμα κατάλληλο για την ηλικία και το βάρος του παιδιού, που φέρει το σήμα ECE R 4403 στη συσκευασία. 

Σχετικά με τα καθίσματα που υπάρχουν: 

• καθίσματα στραμμένα προς τα πίσω για παιδιά με βάρος μέχρι 10 κιλά 

• καθίσματα διπλής κατεύθυνσης για παιδιά με βάρος μέχρι 20 κιλά 

• καθίσματα στραμμένα προς τα εμπρός για παιδιά βάρους 10-25 κιλών και 

• ανυψωτικά καθίσματα για παιδιά βάρους 15-35 κιλών 

ΚΑΘΕ ΦΟΡΑ, ΑΚΟΜΑ ΚΑΙ ΓΙΑ ΤΙΣ ΠΙΟ ΜΙΚΡΕΣ ΑΠΟΣΤΑΣΕΙΣ, 

ΤΑ ΠΑΙΔΙΑ ΣΤΟ ΠΙΣΩ ΚΑΘΙΣΜΑ, ΣΩΣΤΑ ΔΕΜΕΝΑ

Επίσης, το Υπουργείο Υποδομών Μεταφορών και Δικτύων, στο πλαίσιο της προσπάθειάς του για τη μείωση των οδικών ατυχημάτων στη χώρα μας, προβάλλει ως πρώτη προτεραιότητα την Ανάπτυξη Παιδείας Οδικής Ασφάλειας. Ιδιαίτερη έμφαση προς την επίτευξη του σκοπού αυτού, δίδεται στην ενημέρωση και ευαισθητοποίηση των παιδιών για θέματα οδικής ασφάλειας και κυκλοφοριακής αγωγής και στην προετοιμασία τους ως υπεύθυνων αυριανών οδηγών. 

Για το λόγο αυτό, προχώρησε στη συγγραφή βιβλίων κυκλοφοριακής αγωγής για τους μαθητές της Πρωτοβάθμιας και Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης, δείγμα των οποίων παρατίθενται παρακάτω σε ηλεκτρονική μορφή. 

Βιβλία Προσχολικής και Πρωτοβάθμιας Εκπαίδευσης 

- Ο Φίλος μου ο Ποδηλατάκιας Διαβάστε το e-book 

- Μουσική αφήγηση του βιβλίου «ο φίλος μου ο Ποδηλατάκιας» Πατήστε εδώ 

- Παιδικό τραγούδι του Κώδικα Οδικής Κυκλοφορίας «Προσοχή – Προσοχή» Πατήστε εδώ

Τέλος, στο διαδίκτυο υπάρχει το λογισμικό «Μαθαίνω να Κυκλοφορώ με Ασφάλεια Β'» το οποίο προσεγγίζει τη γνώση διαθεματικά και βιωματικά. Ενδείκνυται για την προσχολική αγωγή, τις πρώτες τάξεις δημοτικού, παιδιά με μαθησιακές δυσκολίες και ΑμεΑ. 

Βασίζεται σε απλά και δημιουργικά μαθήματα κυκλοφοριακής αγωγής, παιγνίδια κυκλοφοριακής αγωγής και παιχνίδια εξοικείωσης, που επιτυγχάνουν άμεσο οπτικό - ακουστικό αποτέλεσμα. 

Διατίθεται ελεύθερα για εκπαιδευτική χρήση. 

Κατεβάστε το λογισμικό από αυτή τη σελίδα  (αρχείο ZIP 370MB)

-----------------------------------------------------------------
Κτίζοντας τη σχέση & την επικοινωνία με τα παιδιά μας

Οι καιροί που ζούμε είναι δύσκολοι, τόσο για τα παιδιά όσο και για τους γονείς. Οι δυσκολίες που παρουσιάζουν τα παιδιά μας έχουν αυξηθεί σε συχνότητα και ένταση και πολλοί γονείς δεν ξέρουν πώς να τις αντιμετωπίσουν. Νιώθουν ότι, οι αλλαγές στη φύση της παιδικής ηλικίας είναι τόσο μεγάλες, σε βαθμό που να μην μπορούν να τις χειριστούν και αυτό τους οδηγεί συχνά σε αδιέξοδο. 

Η νέα πραγματικότητα σπρώχνει τους γονείς σε μια διαρκή αναζήτηση πιο αποτελεσματικών τρόπων διαπαιδαγώγησης. Η πληθώρα αντικρουόμενων γνωμών, που εστιάζονται κυρίως στην αντιμετώπιση της προβληματικής συμπεριφοράς των παιδιών, προκαλεί περισσότερη σύγχυση στους γονείς παρά καθοδήγηση. 

Οι γονείς φαίνεται να έχουν ανάγκη από «τεχνικές», που να τους βοηθούν να κατανοήσουν τα παιδιά τους και να αποκαταστήσουν μαζί τους μια ποιοτική και διαρκή επικοινωνία. Να μπορούν δηλαδή να τα καθοδηγούν, με στόχο την κοινωνική και συναισθηματική τους ανάπτυξη και ωρίμανση. 

Συχνά οι συμβουλές που δίνονται στους γονείς, αγνοούν τον κόσμο των συναισθημάτων. Βασίζονται σε θεωρίες ανατροφής των παιδιών, πλείστες από τις οποίες αποδίδουν ιδιαίτερη προσοχή στην κακή συμπεριφορά και παραγνωρίζουν τα συναισθήματα που κρύβονται πίσω από αυτή. 

Οι περισσότεροι γονείς πιστεύουν ότι ο ρόλος τους είναι να βοηθήσουν τα παιδιά τους να αναπτυχθούν σύμφωνα με τα δικά τους ενδιαφέροντα και τις δικές τους ανάγκες και επιθυμίες. Πέρα από το να δημιουργήσουν υπάκουα και παθητικά άτομα, επιθυμούν να πετύχουν πολύ περισσότερα για τα παιδιά τους ή μέσω των παιδιών τους. Επιδιώκουν να τα μεγαλώσουν εξασφαλίζοντάς τους δεξιότητες ενός υπεύθυνου αυριανού πολίτη, που θα μπορεί να κάνει τις δικές του επιλογές, που θα έχει καλές σχέσεις και θα χαίρεται τη ζωή του. 

Μέσα από τη μακρόχρονη εμπειρία διακεκριμένων ψυχολόγων με γονείς και παιδιά, καταλήγουν στην άποψη ότι, η επίδειξη ενδιαφέροντος και αγάπης από μόνη της δεν είναι αρκετή. Μάλιστα, η κα Δώρα Παπαγεωργίου, κλινική ψυχολόγος, υποστηρίζει ότι πολλοί γονείς που αγαπούν τα παιδιά τους και ενδιαφέρονται γι΄ αυτά, όταν έρχονται αντιμέτωποι με το θυμό, το φόβο ή τη λύπη των παιδιών τους, βρίσκονται σε ένα τρομερό αδιέξοδο. Δεν υπάρχει αμφιβολία ότι οι γονείς σήμερα βρίσκονται αντιμέτωποι με προκλήσεις που ήταν άγνωστες στις προηγούμενες γενιές. Οι γονείς σήμερα οφείλουν να κάνουν για τα παιδιά τους, πολύ περισσότερα από το να τους εξασφαλίσουν τροφή, μια καλή εκπαίδευση και μια άνετη ζωή. 

Συναισθηματική αγωγή 

Με ποιους τρόπους μπορούν, άραγε, οι σημερινοί γονείς να δώσουν στα παιδιά τους εκείνα τα εφόδια που θα τα κρατήσουν μακριά από τους καθημερινούς κινδύνους; Με ποιους τρόπους μπορούν να τα ενδυναμώσουν και να τα βοηθήσουν να αναπτύξουν την αυτοεκτίμησή τους, ώστε να είναι ώριμα και υπεύθυνα άτομα και να κάνουν τις σωστές επιλογές στη ζωή τους; 

Η απάντηση φαίνεται να βρίσκεται, σύμφωνα με έρευνες, στο κτίσιμο στενού συναισθηματικού δεσμού μεταξύ παιδιών και γονιών. Εντοπίζεται επίσης στη προσπάθεια των τελευταίων να διοχετεύσουν την αγάπη και το ενδιαφέρον τους, να βοηθήσουν τα παιδιά τους ώστε να αναπτύξουν κοινωνικές και συναισθηματικές δεξιότητες. Εκείνες δηλαδή τις δεξιότητες που χρειαζόμαστε σε όλες τις ανθρώπινές μας σχέσεις, είτε με ενήλικες, είτε με παιδιά. 

Απαιτείται λοιπόν από τους γονείς μια δική τους προσωπική ανάπτυξη, χρειάζεται να αγωνιστούν για να μάθουν ώστε να μπορέσουν να διδάξουν περισσότερο τα παιδιά τους. 

Η συναισθηματική εκπαίδευση και διαπαιδαγώγηση - αλλιώς συναισθηματική αγωγή - προσφέρει το πλαίσιο στο οποίο βασίζεται η συναισθηματική επικοινωνία.  

Όταν υπάρχει συναισθηματική επικοινωνία, τότε μπορούμε να αποκαταστήσουμε ποιοτική επικοινωνία με τα παιδιά μας ή αλλιώς συνεννόηση, δημιουργικό διάλογο. 

Να μιλά ο ένας και να ακούει ο άλλος. 

Να αντιλαμβάνεται ο ένας τα λόγια του άλλου και να απαντά. 

Να υπάρχει αλληλοσεβασμός στις διαφορετικές γνώμες που εκφράζονται. 

Οι γονείς να μπορούν να θέσουν όρια: Η συμμόρφωση, η υπακοή και η υπευθυνότητα, στοιχεία που πρέπει να πηγάζουν από μια αίσθηση αγάπης και συναισθηματικών δεσμών, που τα μέλη της οικογένειας να νιώθουν ότι υπάρχει ανάμεσά τους. 

Η συναισθηματική αγωγή, σύμφωνα με επιστημονικές μελέτες, φαίνεται να βοηθά τα παιδιά να γίνουν υγιέστεροι και πιο πετυχημένοι ενήλικες. Βέβαια αυτό δε σημαίνει ότι η συναισθηματική αγωγή είναι η λύση για όλα τα καθημερινά προβλήματα της οικογενειακής ζωής. Δεν σημαίνει ότι με την εφαρμογή της, θα εξαλειφθούν όλες οι οικογενειακές συγκρούσεις, που αποτελούν μια πραγματικότητα της οικογενειακής ζωής, ούτε ότι θα σταματήσουν να υπάρχουν πληγωμένα συναισθήματα ή αισθήματα λύπης, άγχους, θυμού ή φόβου. 

Τι έχουμε να πετύχουμε; 

Εύλογα λοιπόν οι γονείς μπορεί να διερωτηθούν: Γιατί λοιπόν μας εισηγείστε να εφαρμόσουμε αυτού του είδους την αγωγή; Τι έχουμε να πετύχουμε;

Και η απάντηση, συνοπτικά: Αν εφαρμόσετε αυτού του είδους την αγωγή, θα νιώσετε ότι βρίσκεστε πιο κοντά στο παιδί σας. Στην οικογένεια αρχίζει να υπάρχει οικειότητα και σεβασμός. Και όταν υπάρχει οικειότητα και σεβασμός, τα προβλήματα μεταξύ των μελών της οικογένειας σταματούν να μοιάζουν άλυτα. Όταν ακόμη βρίσκεστε κοντά στα παιδιά σας, από συναισθηματική άποψη, είστε σε θέση να εμπλακείτε περισσότερο στη ζωή τους και να ασκήσετε μεγαλύτερη επίδραση. 

Όταν βρίσκεστε συναισθηματικά κοντά στο παιδί σας τότε, όχι μόνο δεν φοβάστε να θέσετε όρια, αλλά: 

• Αυτά τα όρια γίνονται αποδεκτά από τα παιδιά, 

• τα λόγια σας έχουν βαρύτητα, 

• τα παιδιά νοιάζονται για τις απόψεις σας και δε θέλουν να σας δυσαρεστήσουν, 

• μπορείτε να προσφέρετε κίνητρα και καθοδήγηση, 

• μπορείτε επίσης να έχετε επικοινωνία με τα παιδιά σας. 

Η αναγνώριση και η έκφραση των συναισθημάτων μέσα στην οικογένεια, δημιουργούν πλαίσια ασφάλειας και εμπιστοσύνης, που βοηθούν το παιδί να ηρεμεί και να ρυθμίζει τα συναισθήματά του. Τα βοηθά επίσης να αναπτύξουν κοινωνικές δεξιότητες, να γίνεται αποδεκτό από τους συνομήλικούς του, να δημιουργεί φιλίες και υγιείς σχέσεις. 

Όταν τα παιδιά νιώθουν συναισθηματικά δεμένα με τους γονείς τους, τότε μόνο θετικά στοιχεία μπορούν να προκύψουν.
Όταν επιδιώκουμε να κατανοήσουμε τις εμπειρίες των παιδιών μας, τα βοηθούμε να νιώσουν ότι έχουν ένα σημαντικό στήριγμα.
Όταν αποφεύγουμε να τα επικρίνουμε, να μειώσουμε αυτά που νιώθουν ή να αλλάξουμε τους στόχους τους, τότε μας αφήνουν να μπούμε στο κόσμο τους. Μας λένε πώς αισθάνονται. Εκφράζουν τη γνώμη τους. Τα κίνητρά τους αποσαφηνίζονται περισσότερο και αυτό μας οδηγεί σε μεγαλύτερη κατανόηση.  

Τότε τα παιδιά αρχίζουν να μας εμπιστεύονται! 

Έτσι, όταν εμφανιστούν συγκρούσεις, έχουμε έδαφος για την από κοινού επίλυσή τους. Με την υποστήριξή μας, μπορούν ακόμα να βρουν λύσεις στα αδιέξοδα των εσωτερικών τους συγκρούσεων. Και μπορεί πραγματικά να έρθει η ώρα που θα θέλουν να ακούσουν τις συμβουλές μας. 

Συμβουλές για να κτίσουμε επικοινωνία με τα παιδιά μας 

• Αποφεύγουμε να υποκύπτουμε στην «ύπουλη» συνήθεια να επικρίνουμε και να κάνουμε ταπεινωτικά σχόλια για τα παιδιά μας. 

• Προσέχουμε να μην τα περιγελάμε. 

• Αποφεύγουμε τις ταμπέλες. Προσπαθούμε να σχολιάζουμε μόνο τις συγκεκριμένες συμπεριφορές και να μην κάνουμε γενικεύσεις στο χαρακτήρα τους. 

• Χρησιμοποιούμε τις μικρές επιτυχίες τους για τον έπαινο, για να αυξήσουμε την εμπιστοσύνή τους και να τα βοηθήσουμε να προχωρήσουν. 

• Επιδιώκουμε να τους αποδείξουμε ότι ο κόσμος τους είναι σημαντικός για μας, για μια μεγαλύτερη και καλύτερη προσέγγιση. Δείχνουμε ενδιαφέρον για τους ανθρώπους, τους χώρους, τα γεγονότα της ζωής των παιδιών μας. 

• Περνούμε κάποιο χρόνο στον παιδικό σταθμό, στο σχολείο, στις εξωσχολικές δραστηριότητες των παιδιών μας. Μιλάμε με τα ίδια τα παιδιά, ώστε να μάθουμε για τους φίλους τους . 

• Είμαστε πάντα ειλικρινείς με τα παιδιά μας. Οι επινοήσεις και τα τεχνάσματα, μπορεί να έχουν ως αποτέλεσμα να χάσουμε την αξιοπιστία μας και να χαλάσουμε τη σχέση μας. 

• Θυμόμαστε ότι ο στόχος μιας συζήτησης με τα παιδιά δεν είναι κατ’ ανάγκη η επίτευξη συμφωνίας, αλλά η επίδειξη κατανόησης. Πετυχαίνουμε καλύτερα αποτελέσματα, όταν αφήνουμε ανοικτή την προοπτική του διαλόγου. 

• Προσπαθούμε να μην επιβάλουμε τις δικές μας λύσεις στα προβλήματα των παιδιών, ιδιαίτερα αν δε μας έχουν ζητηθεί τέτοιες λύσεις. Ως γονείς, μπορεί να ενοχληθούμε με την απροθυμία των παιδιών μας να δεχτούν συμβουλές που δεν έχουν ζητήσει. Το να προτείνουμε λύσεις στα παιδιά, πριν δείξουμε αναγνώριση και κατανόηση στα συναισθήματά τους, είναι σαν να τους ζητούμε να βάψουν μιαν επιφάνεια που μόνο εμείς βλέπουμε. 

• Ενδυναμώνουμε το παιδί μας, προσφέροντάς του επιλογές και σεβόμενοι την επιθυμία του. Βέβαια, δεν είναι κακό να ζητούμε από το παιδί να υπακούει ή να συνεργάζεται. Ως γονείς πρέπει να καταλάβουμε ότι, όσο νωρίτερα μάθουμε το παιδί να εκφράζει τις προτιμήσεις του και να κάνει σωστές επιλογές, τόσο γρηγορότερα το βοηθούμε να αναπτύξει την αυτοεκτίμησή του, έχοντας κατά νου ότι η δεξιότητα λήψης σωστών αποφάσεων και επιλογών, αποτελεί αναγκαίο εφόδιο στην εφηβεία. 

• Συμμεριζόμαστε τα όνειρα και τη φαντασία του παιδιού μας. Η τεχνική αυτή βοηθά πολύ να δείξουμε κατανόηση και να μοιραστούμε τα συναισθήματα των παιδιών μας. Το να εκφράζουν τα παιδιά επιθυμίες, έστω κι αν ξεπερνούν τις δυνατότητές μας, είναι καλό και χρήσιμο. Το να ακούσουμε το παιδί μας, δε σημαίνει ότι θα πρέπει να το ικανοποιήσουμε. Είναι όμως πολύ σημαντικό να καταλαβαίνουμε το ίδιο και τις επιθυμίες του. 

• Κάνουμε διάφορα πράγματα μαζί με τα παιδιά μας. α) Διαβάζουμε ένα βιβλίο, β) παρακολουθούμε μια ταινία ή ένα θεατρικό έργο, γ) ακούμε μαζί μουσική, δ) παίζουμε ένα παιχνίδι, ε) κάνουμε ποδήλατο, περπάτημα ή τρέξιμο, στ) κάνουμε μαζί γυμναστική, ζ) φτιάχνουμε ένα φαγητό ή ένα γλυκό, η) λύνουμε ένα σταυρόλεξο. 

• Είμαστε σταθεροί και υπομονετικοί. Η συναισθηματική αγωγή χρειάζεται σταθερότητα και υπομονή. 

• Θυμόμαστε ότι, για την επικοινωνία και την κατανόηση, τα λόγια δεν είναι πάντοτε απαραίτητα. Ένα αγκάλιασμα ή ένα χάδι, είναι πολύ συχνά πιο εύγλωττα από οποιαδήποτε λέξη, ιδίως εάν το παιδί νιώθει λύπη ή φόβο. 

• Σεβόμαστε τις περιπτώσεις που το παιδί μας δεν είναι έτοιμο να μιλήσει για ένα θέμα. Ορίζουμε μια ημερομηνία για να το συζητήσουμε αργότερα και επανερχόμαστε στο θέμα, όπως είχαμε υποσχεθεί. 

• Δίνουμε υποσχέσεις γι αυτά που μπορούμε να κάνουμε και τηρούμε την υπόσχεσή μας. 

• Αποφεύγουμε τους αγώνες υπεροχής. Όταν οι γονείς και το παιδί βρίσκονται μπλεγμένοι σε ανταγωνιστική πάλη και ο καθένας προσπαθεί να υποτάξει τον άλλο, μπορεί να αναπτυχθεί ανάμεσά τους μια σχέση με έντονα εκδικητικά στοιχεία. 

• Θυμόμαστε ότι όλες οι συγκρίσεις είναι βλαβερές. 

Συνταγή για να χτίσουμε επικοινωνία με τα παιδιά μας δεν υπάρχει. Στην πραγματικότητα τίποτα δεν μπορεί να αποτελέσει συνταγή διότι η σχέση με τα παιδιά μας είναι κάτι πολύ ζωντανό, πηγαίο, προσωπικό, δε διδάσκεται, αλλά βιώνεται: Είναι η αγάπη. 

Βοηθήστε τα παιδιά σας να σας αγαπήσουν, να σας εκτιμήσουν και να σας εμπιστευτούν. Να έχετε πάντα κατά νου ότι τα παιδιά ζητούν τη ζεστασιά και την οικειότητα με τους γονείς. Επίσης πρέπει να ξέρετε ότι πάντα υπάρχουν πολλές δεύτερες ευκαιρίες, ότι η συγγνώμη είναι αμφίδρομη. 

Μπορείτε να κτίσετε επικοινωνία με τα παιδιά σας, αν έχετε καταφέρει να κτίσετε μια σχέση που βασίζεται στην εμπιστοσύνη και όχι στον εκφοβισμό. Πρέπει, συνεπώς, να αναθεωρήσετε πεπαλαιωμένα πρότυπα πειθαρχημένης συμπεριφοράς και να εντάξετε τη συναισθηματική αγωγή στη σχέση σας. 

Θα χρειαστεί να καταβάλετε μεγάλη προσπάθεια, αλλά να είστε σίγουροι ότι, από τη στιγμή που θα αποφασίσετε να είστε παρόντες στα συναισθήματα του παιδιού σας, τότε θα βρείτε ευκαιρίες να συνδεθείτε μαζί του, σε καθημερινή βάση. 

Η επικοινωνία ανάμεσα στους γονείς και τα παιδιά πρέπει να βασίζεται στον αυτοσεβασμό και των δύο πλευρών. Χωρίς εμπιστοσύνη και οικειότητα, χάνεται η ακρόαση, η προσοχή φθίνει και η από κοινού επίλυση των προβλημάτων καθίσταται αδύνατη. Για να πετύχουμε αυτό το έργο πρέπει να θυμόμαστε ότι όλα τα συναισθήματα επιτρέπονται, όχι όμως και όλες οι συμπεριφορές. 

Συμπερασματικά 

Κλείνω με αυτό που συχνά ακούμε στα μαθήματα της ψυχολογίας ή στις σχολές γονέων που αρκετοί από εμάς παρακολουθούμε, ότι τα 3 στοιχειώδη και αναγκαία εφόδια, που ο κάθε γονιός πρέπει να προσφέρει στο παιδί του είναι: η ασφάλεια, η τρυφερότητα και η αναγνώριση.  

Αυτά είναι τα βασικά στοιχεία της πραγματικής αγάπης τα οποία, παρά τις όποιες δοκιμασίες και δυσκολίες, θα βοηθήσουν το παιδί να πλαστεί και να δέσει ως άνθρωπος δυνατός, ανεξάρτητος, θετικός και χαρούμενος.

--------------------------------------------------------
Παραμύθι & παιδί

Το κείμενο αυτό βασίζεται σε μια εμπεριστατωμένη εργασία του εκπαιδευτικού κου Παντελή Μακρή και αποτελεί μια αναφορά τόσο στη γοητεία του παραμυθιού όσο και στην αξία του σαν εργαλείο μάθησης και αγωγής. Παραθέτει με απλό τρόπο τις δυνατότητές του, τη συμβολή του στη ψυχοσωματική ανάπτυξη του παιδιού και δίνει απλές πρακτικές εισηγήσεις σε εκπαιδευτικούς και γονείς για καλύτερη αξιοποίησή του. Στην προσπάθεια αυτή περιλαμβάνεται επίσης μια αναφορά στο συμμετοχικό-κοινωνικό παραμύθι και στο πώς αυτό συμβάλλει στους στόχους που οι γονείς αλλά και τα εκπαιδευτικά συστήματα θέτουν για τα παιδιά. 

Τα σύγχρονα εκπαιδευτικά συστήματα δε διαφέρουν καθόλου από παλαιότερα συστήματα αναφορικά με τη συνεχή προσπάθεια που καταβάλλουν για να εξεύρουν νέες αποδοτικότερες μεθοδολογίες, προσεγγίσεις και νέα μέσα μάθησης και αγωγής. Σε αυτή τους την προσπάθεια και αναζήτηση δεν μπόρεσαν όμως ποτέ να αποχωριστούν μερικές παραδοσιακές προσεγγίσεις που παραμένουν σταθερά στην πρώτη γραμμή (ανάγνωση, διήγηση, αφήγηση, εξιστόρηση, διάλογος, παραμύθι,..), στις πρώτες επιλογές των εκπαιδευτικών αλλά και στις πρώτες προτιμήσεις των παιδιών. 

Αυτές οι "παραδοσιακές", αλλά ταυτόχρονα διαχρονικές και πάντα αποδεκτές προσεγγίσεις υιοθετούνται χωρίς πολύ προβληματισμό και άντεξαν στο χρόνο και επεβλήθησαν γιατί ακριβώς οι αποδέκτες, δηλαδή τα παιδιά, τις αγάπησαν. Τα παιδιά με την ψυχοσύνθεσή τους, τις αναπτυξιακές ιδιαιτερότητές τους και τις αντιδράσεις τους στις μεθοδολογίες αυτές επέβαλαν τρόπους διδασκαλίας γιατί υπέδειξαν ότι η μάθηση, η γνώση, η αγωγή θα πρέπει να έχουν παιδοκεντρικό χαρακτήρα, με το παιδί να παίρνει και ρόλο και ευθύνη και να αποκτά έτσι κίνητρο. Αν δε θέλω δε μαθαίνω, τόσο απλό είναι το μήνυμα των παιδιών και των οποιωνδήποτε μαθητών μικρών ή μεγάλων. 

Αποτελεί λοιπόν βασική αρχή το ότι η διάθεση του παιδιού, ο ενθουσιασμός του, το ενδιαφέρον του, το κίνητρο του για το αντικείμενο μελέτης είναι αποφασιστικοί παράγοντες για να μάθει και να εκπαιδευτεί και εναπόκειται σε μας να τους αξιοποιήσουμε και να τους εκμεταλλευτούμε για να επιτύχουμε τους στόχους μας και τις προσπάθειες μας για διάπλαση χαρακτήρα και σωστή ανάπτυξη του κάθε μαθητή, του κάθε παιδιού. 

Τονίζεται ιδιαίτερα ότι αποδεδειγμένα, με επιστημονικές διαδικασίες, έχει πια εμπεδωθεί η αρχή ότι γενικά οι μεθοδολογίες που επιτυγχάνουν, σαν εργαλεία μάθησης, είναι αυτές που δημιουργούν συναισθήματα στα παιδιά, κεντρίζουν το μυαλό τους, προκαλούν τη νόησή τους, διεγείρουν τη φαντασία τους. Τα συναισθήματα, η φαντασία και η νόηση αλληλοστηρίζονται και εμπλουτίζονται διαρκώς και αμοιβαία με αποτελεσματικότητα και επιτυχία. 

Με την πιο πάνω διαπίστωση δε μειώνουμε καθόλου τις άλλες μεθοδολογίες που οι εκπαιδευτικοί αναπτύσσουν και εφαρμόζουν για να δομήσουν την ύλη, να προσαρμόσουν τα εκπαιδευτικά υλικά, να συστηματοποιήσουν την εργασία τους αλλά και να διαμορφώσουν το εκπαιδευτικό αντικείμενο στις ανάγκες, επιθυμίες δυνατότητες και ενδιαφέροντα των μαθητών τους. Τονίζουμε απλά ότι τα παιδιά έχουν συμπάθεια σε ορισμένες προσεγγίσεις και το παραμύθι είναι μια από αυτές γιατί τους δίνει ψυχικό κίνητρο. 

Έχει κατ’ επανάληψη λεχθεί και επιστημονικά στηριχθεί ότι το κίνητρο είναι ο πιο ισχυρός συνεργός της μάθησης. Έχει επίσης εμπεδωθεί στους εκπαιδευτικούς και γονείς ότι η αφήγηση μιας ιστορίας, ενός παραμυθιού μπορεί να κρατήσει το ενδιαφέρον ενός παιδιού μόνο αν το διασκεδάζει και αν κεντρίζει την περιέργειά του (Μπρούνο Μπετελχάιμ). Το παιδί ζητά ξανά και ξανά να ακούει την ίδια ιστορία γιατί, οι ιστορίες και ιδιαίτερα τα παραμύθια έχουν μια μαγική διάσταση, είναι έργα τέχνης και διαθέτουν πανέμορφο, πολυδιάσταστο πλούτο, σαγηνεύουν και μαγεύουν. 

Βασισμένοι λοιπόν στην απλή αλλά αποδεκτή και αποτελεσματική αρχή του "αυτό μου αρέσει και θέλω να το ακούσω" γίνεται εδώ μια προσπάθεια να δοθούν εξηγήσεις, σκέψεις και εισηγήσεις για το παραμύθι που τόσο πολύ αγαπήθηκε, συνεχίζει να αγαπιέται και θα συνεχίσει να αγαπιέται από μικρούς και μεγάλους γιατί αποδεδειγμένα συναρπάζει, ενθουσιάζει, κεντρίζει το μυαλό. 

Σε αυτή την παρουσίαση γίνεται προσπάθεια να προκληθεί προβληματισμός για το πώς θα αξιοποιήσουμε το παραμύθι σαν εκπαιδευτικό, διαπλαστικό, μορφωτικό εργαλείο και σαν εργαλείο διαπαιδαγώγησης αλλά και ψυχοσυναισθηματικής ωρίμανσης. Επιχειρείται επίσης η απαρίθμηση απλών προσεγγίσεων καθημερινών, πρακτικά εφαρμόσιμων εισηγήσεων για την πλήρη εκμετάλλευση του παραμυθιού. Οι εισηγήσεις αυτές απευθύνονται σε γονείς και εκπαιδευτικούς και οποιουσδήποτε άλλους αγαπούν το παραμύθι ή αγαπούν να λένε παραμύθια. 

Τι είναι το παραμύθι; 

 Μια φτιαχτή ιστορία, μια τεχνητά καμωμένη διήγηση με στόχο να δοθούν κάποια μηνύματα, να καλλιεργηθούν στάσεις, να αναπτυχθούν τρόποι σκέψης, να χαλιναγωγηθούν ορμές και να οριοθετηθούν αβίαστα συμπεριφορές. Χρησιμοποιεί αρκετά την υπερβολή και την επανάληψη σα μέσα έκφρασης, στοχεύει στη συνείδηση των παιδιών γιατί πραγματεύεται καθημερινά προβλήματα με λογοτεχνική μορφή. Αυτός βέβαια που διηγείται το παραμύθι ίσως δε γνωρίζει καν τη μεγάλη του δυνατότητα και μεγάλη του προσφορά αλλά ακόμη ίσως να μην αντιλαμβάνεται πόσο δυνατό εργαλείο έχει στα χέρια του. 

Υπάρχει ένας μεγάλος αριθμός παραμυθιών και πολλοί και αξιόλογοι οι συγγραφείς τους όπως ο Ιούλιος Βέρν, ο Ντίκενς, ο Άντερσεν, οι αδελφοί Γκριμ, ο Τριβιζάς, η Πουλχερίου, η Χατζηχάννα και τόσοι άλλοι που εξακολουθούν να διαβάζονται και θα διαβάζονται για πολλά ακόμη χρόνια. Συγγραφείς και ερευνητές ισχυρίζονται ότι τα παραμύθια μπορούν να ξεκινούν από νωρίς όμως η ωφέλιμη ηλικία είναι η ηλικία των 4-5 χρονών. 

Ως Έλληνες πρέπει να θεωρούμε τους εαυτούς μας τυχερούς γιατί έχουμε ίσως την πιο πλούσια και πιο αξιόλογη αλλά και πιο διαδεδομένη συλλογή παραμυθιών και μύθων, που αγαπήθηκε για χιλιετίες, όχι μόνο από τους ελληνόγλωσσους αλλά και από τους ξενόγλωσσους. Αναφερόμαστε στην Ελληνική Μυθολογία που με την πλοκή της, την πλούσια και λεπτομερή περιγραφή της αλλά επίσης και με τις απρόσμενες εκπλήξεις και εξελίξεις που συνεχώς προσφέρει, ενθουσιάζει και μαγνητίζει κάθε αναγνώστη. Μεγάλη αξία έχουν επίσης η Ιλιάδα και η Οδύσσεια. Είναι επίσης ένα είδος ελληνικής λογοτεχνίας, τα δημοτικά και τα ακριτικά τραγούδια, που αποτελούσαν είδος παραμυθιού (θρύλου) σε ποιητική μορφή, με άλλους βέβαια στόχους και προσανατολισμούς. 

Αυτά μαζί με πολλά άλλα απετέλεσαν τη συλλογή των παραμυθιών της γιαγιάς η οποία ήταν πάντα έτοιμη για τα εγγονάκια της. Σημειώνουμε εδώ ότι η απώλεια της κλασικής παραμυθούς, όπως την έχουν γνωρίσει οι μεγαλύτεροι, αποτελεί δυσαναπλήρωτη απώλεια για την εκπαίδευση και την αγωγή. Τα σημερινά παιδιά αδικούνται στον τομέα αυτό και βασίζονται σε μεγάλο βαθμό στην ηλεκτρονική μάθηση. Η σκέψη αυτή δεν δηλοί ότι θεωρείται η ηλεκτρονική μάθηση λανθασμένη προσέγγιση. 

Μπορεί να έχουν αλλάξει οι τρόποι εξιστόρησης - παρουσίασης παραμυθιών με την εισβολή της τεχνολογίας και των πολυμέσων, αλλά η ζεστή, γλυκιά, τρυφερή ανθρώπινη φωνή δεν αποδίδεται μέσα από μικρόφωνα και μεγάφωνα ή συνθετικές ηλεκτρονικές φωνές. Το θορυβώδες και αντικοινωνικό περιβάλλον των ηλεκτρονικών μέσων δεν είναι πάντοτε βοηθητικό. Αντίθετα το μεγαλείο της διήγησης βρίσκεται στην αμεσότητα και στη συμμετοχικότητα. Επίσης δεν πρέπει να αγνοείται το γεγονός ότι η μεταφορά στην οθόνη αλλοιώνει και αφαιρεί από τις δυνατότητες του παραμυθιού. 

Σημειώνεται, ως εκ τούτου, ότι η αυξημένη εξάρτηση από το ηλεκτρονικό βιβλίο, την ηλεκτρονική ανάγνωση αλλά και το φαινόμενο της περιορισμένης εθελοντικής ανάγνωσης, σε συνδυασμό με τη μορφή και τους στόχους που έχει η κλασσική ανάγνωση από το μάθημα της Ανάγνωσης στο σχολείο, δεν προάγουν την αγάπη στην ανάγνωση. Το μάθημα της Ανάγνωσης δυστυχώς παρουσιάζει αρκετές αδυναμίες και διαφέρει αισθητά από το παραμύθι σε αρκετούς τομείς. 

 Σε τι διαφέρει το παραμύθι από το μάθημα της Ανάγνωσης. 

Η ανάγνωση σαν δεξιότητα από μόνη της ερμηνεύεται σαν απόκτηση δυνατότητας αποκωδικοποίησης γραπτών μηνυμάτων και σαν ερμηνεία των μηνυμάτων αυτών (κατανόηση). Στα πιο πολλά σύγχρονα συστήματα, δυστυχώς στο μάθημα της Ανάγνωσης δίνεται μεγάλη έμφαση και προσοχή στην αποκωδικοποιητική δεξιότητα της ανάγνωσης, στο ρυθμό και στην ταχύτητά της, στη ροή και σε άλλα τεχνικά στοιχεία. Θυσιάζεται έτσι, κατά πολύ η κατανόηση, συνεπώς γίνεται ανάγνωση χωρίς ευχαρίστηση και διασκέδαση από τα βιβλία Ανάγνωσης των σχολείων. Αυτά τα βιβλία πολλές φορές δεν προσφέρουν άλλο νόημα από το να διευκολύνουν την αποκωδικοποίηση και να εξυπηρετήσουν άλλες ανάγκες (ορθογραφία, μορφές γλώσσας, κλπ). 

Το παραμύθι σε αντίθεση με την ανάγνωση έχει αμεσότητα και διαδραματίζουν μεγάλο ρόλο τα προσωδιακά στοιχεία του λόγου (ο ρυθμός, ο τονισμός, ο χρωματισμός, το ύφος, ο τόνος, το ύψος της φωνής, η ροή του λόγου, οι παύσεις κλπ) γιατί βγαίνουν μέσα από αβίαστη εκφώνηση. Στο παραμύθι το παιδί ζει έντονα και έχει προσωπική εκτίμηση της κατάστασης, παρακολουθεί την εξέλιξη και έκβαση του παραμυθιού, γίνεται μέλος του παραμυθιού, συγκεντρώνεται, συνδέεται ψυχικά με τον αφηγητή, πολλές φορές συμμετέχει και ακόμη λύνει απορίες κατά την εξέλιξη του μύθου. 

Είδη παραμυθιών 

Τα παραμύθια απευθύνονται σε μικρούς και μεγάλους και υπάρχουν διάφορα είδη, που πρέπει να έχουμε υπόψιν μας, όπως τα ιστορικά παραμύθια που είναι βασισμένα σε πραγματικά γεγονότα, τα κοινωνικά παραμύθια με κοινωνικά θέματα, τα συμμετοχικά παραμύθια που δημιουργούνται από τον αφηγητή ή και το παιδί. Υπάρχουν επίσης παραμύθια διασκεδαστικά, θεοπλαστικά, περιγραφικά αλλά υπάρχουν ταυτόχρονα και πολλές παραλλαγές των ίδιων παραμυθιών. Αυτές εξυπηρετούν ανάγκες πολιτιστικές, πολιτισμικές και συνήθειες ανθρώπων σε διαφορετικούς τόπους ή διαφορετικές συνθήκες και κατά καιρούς με εθιμογραφικό χαρακτήρα. 

Από όλα τα παραπάνω είδη παραμυθιού το είδος εκείνο που έχει εξελιχθεί σε πολύ αγαπητό λογοτεχνικό είδος είναι το συμμετοχικό-κοινωνικό παραμύθι. Το παραμύθι αυτό δημιουργείται από τον λέγοντα την ίδια ώρα που το διηγείται και συμμετέχει έτσι και ο ακούων. Είναι ένα ζωντανό, δυναμικό είδος έκφρασης και συμμετοχής αλλά ταυτόχρονα και δημιουργίας. Αυτό το είδος του παραμυθιού αγαπιέται και επιζητείται από τα παιδιά γιατί είναι το δικό τους παραμύθι. Μια αρκετά ενδιαφέρουσα μορφή του είναι η απόδοση γνωστών παραμυθιών με νέο στυλ, νέα τροπή και εξέλιξη.

Κοινωνικό - συμμετοχικό παραμύθι 

Το είδος του παραμυθιού που εξετάζεται και προβάλλεται αλλά και προτείνεται στους γονείς και εκπαιδευτικούς είναι το αυθόρμητο, το δημιουργικό, το συμμετοχικό παραμύθι, το παραμύθι στο οποίο το παιδί είναι δημιουργός, συμπρωταγωνιστεί και δεν είναι απλά θεατής. Γίνεται ο ίδιος συγγραφέας, ήρωας, αποφασίζει και ελέγχει, αλλάζει την εξέλιξη και την έκβαση της ιστορίας, επιλέγει νέους ήρωες, διώχνει αυτούς που δεν του αρέσουν, μιμείται αυτούς που αγάπησε. Είναι γνωστό ότι το παιδί προτιμά τους ήρωες των παραμυθιών παρά τους πραγματικούς ήρωες και αυτό γιατί πολύ απλά τους πραγματικούς ήρωες δεν μπορεί να τους μιμηθεί, αυτό μάλιστα του δημιουργεί, ενίοτε, αισθήματα κατωτερότητας. 

Το κοινωνικό παραμύθι ικανοποιεί την ανάγκη του να γίνει και αυτός ένας ήρωας. Η ζωντανή και συμμετοχική διαδικασία που διαδραματίζεται μπορεί να δώσει ευκαιρίες πειραματισμού αλλά και συναισθηματικής επικοινωνίας μεταξύ του παιδιού και του αφηγητή. Το σκηνικό αλλά και το σενάριο ορίζονται από κοινού, ή ο ενήλικας απλά καθοδηγεί και τα συναισθήματα κυκλοφορούν, δοκιμάζονται χωρίς περιορισμούς, χωρίς ενδοιασμούς και οι λύσεις άμεσες χωρίς καμιά απειλή, ενοχή, φόβο ή άλλες επιπτώσεις για το παιδί. Έτσι το παιδί γίνεται απόλυτος άρχοντας του παραμυθιού αλλά πάνω από όλα συνδέεται ψυχικά και παίζει με τον ενήλικα αφηγητή (πατέρα, εκπαιδευτικό, άλλο). 

Έτσι το κοινωνικό-συμμετοχικό παραμύθι αποκτά επιπρόσθετη αξία και συμβολή πέρα από τα άλλα παραμύθια. Βέβαια η αξία οποιουδήποτε παραμυθιού σε οποιοδήποτε είδος και αν ανήκει είναι πάντα σημαντική και ξεχωριστή. 

Πού εντοπίζεται η μεγάλη αξία και συμβολή του παραμυθιού; 

Η προσφορά του παραμυθιού και η μεγάλη του συμβολή στην προσωπική ανάπτυξη, στην εκπαίδευση, στην αγωγή, στην κοινωνική συμπεριφορά και στη συναισθηματική ωρίμανση του παιδιού είναι πολλαπλή, ανεκτίμητη και ανεπανάληπτη:

 Α. Συναισθηματική ωρίμανση: 

• Εμπλουτίζεται και ενδυναμώνεται ο ψυχικός κόσμος του παιδιού. Ιδιαίτερα σημαντικός σε αυτή την ενδυνάμωση είναι ο τρόπος αφήγησης ο τόνος, η συναισθηματική επένδυση και το ύφος του αφηγητή. 

• Εμπεριέχονται στα παραμύθια στοιχεία και χαρακτήρες με τα οποία το παιδί ταυτίζεται. 

• Το παιδί διαχειρίζεται και εκφράζει ασυνείδητα κομμάτια του ψυχισμού του. 

• Ακόμα και τα πιο δύσκολα θέματα όπως ο θάνατος, ο χωρισμός, μια ασθένεια αντιμετωπίζονται μέσα από το παραμύθι. 

• Δοκιμάζονται και δαμάζονται χαοτικές πιέσεις του ασυνειδήτου. Ο Φρόϋντ αναφέρει κάπου ότι το επαναλαμβανόμενο παραμύθι φέρνει στην επιφάνεια ξεχασμένα κομμάτια του ψυχισμού του παιδιού και το βοηθά να τα διαχειριστεί και να τα ξεπεράσει. 

• Επιτυγχάνεται η επιβεβαίωση (π.χ. Ο Τζακ που καταφέρνει να σκαρφαλώσει στη φασολιά). 

• Το παιδί δυναμώνει και συνειδητοποιεί τις πραγματικότητες και πιο εύκολα προετοιμάζεται για αυτές. 

• Αναπτύσσεται η φαντασία του παιδιού (η πλοκή, οι ήρωες, η εξέλιξη και έκβαση του παραμυθιού είναι ιδιαίτερα βοηθητικά). 

• Εκτιμάται ότι παρουσιάζεται μεγάλη εξελικτική επίδραση στην ανάπτυξη του παιδιού. Το παραμύθι με τα τρία γουρουνάκια, για παράδειγμα, δείχνει με απλό αλλά ξεκάθαρο τρόπο την εξέλιξη από το άχυρο στο ξύλο, από το ξύλο στην πέτρα αλλά και μεταδίδει στο παιδί την ίδια την εξελικτική του πορεία. Το τρίτο γουρουνάκι ήταν το πιο μεγάλο και σε όγκο και σε ηλικία, γι΄ αυτό και έδειξε σοβαρότητα και πιο ώριμη σκέψη. 

• Δίνεται η ευκαιρία στο παιδί να αναγνωρίσει ότι η σκληρή δουλειά, ο προγραμματισμός, οι υγιείς συνήθειες είναι εργαλεία με μεγάλη αξία που θα το βγάλουν από δύσκολες καταστάσεις (π.χ. το παραμύθι Ο τζίτζικας κι ο μέρμηγκας). 

Β. Κοινωνική συμπεριφορά: 

• Υπάρχει μεγάλη διαπλαστική επίδραση (Ο δρόμος της Αρετής και της Κακίας). Καθοδηγείται το παιδί στο δρόμο της αρετής και της σωστής συμπεριφοράς. 

• Καλλιεργούνται και αναπτύσσονται στάσεις και συνήθειες, έτσι το παιδί δεν γίνεται τεμπέλης, είρωνας, ζηλιάρης, μοχθηρός, τσιγκούνης, απάνθρωπος.

• Η αγάπη, η αλληλεγγύη, η συμπαράσταση, η κατανόηση, η αλληλοβοήθεια στην οικογένεια αποκτιούνται από νωρίς μέσα από παραμύθια που δείχνουν αυτή τη δύναμη (Ο λύκος και τα εφτά κατσικάκια που προσπαθούν να ακολουθήσουν τις συμβουλές της μαμάς, Η Κοκκινοσκουφίτσα, το εγγονάκι που φροντίζει τη γιαγιά). 

• Με το παραμύθι υπάρχει ελπίδα, διαφαίνεται η αισιοδοξία, δίνονται λύσεις σε κοινωνικούς προβληματισμούς. 

• Οι εμπειρίες των παραμυθιών εμπλουτίζουν την κοινωνική ζωή και συμβάλουν στην κοινωνικοποίηση του παιδιού. 

• Επιτυγχάνεται υγιής, ανθρώπινη ανάπτυξη και ωρίμανση. 

• Ενισχύεται και ενδυναμώνεται η αυτοεκτίμηση. 

•Κατανοούνται οι ιδιαιτερότητες των ανθρώπων πιο εύκολα (Μια μαύρη παπαρούνα ανάμεσα στις κόκκινες παπαρούνες) 

• Το παιδί αντιλαμβάνεται ότι οι μεγάλοι παραδέχονται αλλά ότι και οι μικροί έχουν δύναμη. 

• Αναπτύσσεται σεβασμός προς τους γονείς γιατί τα παραμύθια προβάλλουν τις αρετές τους (π.χ. ο πατέρας προστάτης) και διδάσκεται έτσι η αγάπη και η φροντίδα της οικογένειας. 

• Ενδυναμώνεται η σχέση με τους γονείς ή τον εκπαιδευτικό. 

• Η αφήγηση παραμυθιού σε ομάδα ενισχύει το ομαδικό πνεύμα. 

• Το παιδί αποκτά κοινωνικά ιδανικά και μοντέλο για ιδανική συμπεριφορά. 

 Γ. Προσωπική ανάπτυξη, ευχαρίστηση: 

• Συγκινεί πάντοτε τα παιδιά το απρόοπτο, το απρόσμενο, μια άλλη λύση και εξήγηση. 

• Υπάρχει θετική επίδραση στον χαρακτήρα του παιδιού, που βοηθιέται να κατανοήσει και να ξεπεράσει δικά του προβλήματα. 

• Εκτιμάται ότι οποιοδήποτε παιδί έχει μεγαλώσει ακούγοντας και διαβάζοντας παραμύθια είναι ιδιαίτερα συνεργάσιμο και κοινωνικό. 

• Το παιδί απελευθερώνεται από το φόβο (π.χ. ο φόβος της εγκατάλειψης), βγαίνει από δύσκολες συναισθηματικές καταστάσεις, δυναμώνει και γίνεται πιο έτοιμο να αντεπεξέλθει στη ζωή. Αποκτά θάρρος και πίστη στον εαυτό του μέσα από τις λύσεις και δυνατότητες λύσεων που συναντιούνται στα παραμύθια. 

• Βελτιώνονται πολλές νοητικές λειτουργίες και το παιδί ανακαλύπτει τις δυνατότητες και την ταυτότητά του. 

• Τα παιδί αρέσκεται να ακούει, αλλά αρέσκεται επίσης να δημιουργεί παραμύθια. 

• Αναπτύσσεται στο παιδί το αίσθημα της αισιοδοξίας και πίστης στην ύπαρξη δυνάμεων, που θα συνδράμουν στα προβλήματά του. 

• Γίνεται το παιδί πιο προσγειωμένο, πιο εργατικό και πιο απαιτητικό από τον εαυτό του. 

• Αναπτύσσεται μεγάλη εκτίμηση στην αξία της οικογένειας και της αγάπης που προσφέρει. Στα όνειρά του το παιδί κυνηγιέται από ζώα. Ο πατέρας ταυτίζεται με τον κυνηγό που είναι πάντα εκεί για να σώσει τον ήρωα. 

• Το παιδί που έχει μεγαλώσει με τα παραμύθια ζει μια πιο ομαλή και ήρεμη εφηβεία. 

Δ. Καλλιέργεια στάσεων και δεξιοτήτων: 

• Με την κριτική και δημιουργική σκέψη αποκτούνται και ενισχύονται εργαλεία του μυαλού όπως η μνήμη. 

• Καλλιέργεια της δημιουργικής, κριτικής, θετικής σκέψης. 

• Ανάπτυξη συστήματος αυτοάμυνας. 

• Βελτίωση κοινωνικών δεξιοτήτων. 

• Αναγνώριση αδυναμιών και απόκτηση αυτογνωσίας. 

• Κακές συνήθειες περιορίζονται. Ακόμη και η στοματική απληστία, βουλιμία σε μεγαλύτερα παιδιά ελέγχεται μέσα από το παραμύθι. 

• Το παιδί αποκτά ψυχική δύναμη γιατί ταυτίζεται με τους ήρωες. 

 Ε. Απόκτηση γνώσεων 

• Αποκτιούνται αβίαστα γνώσεις. 

• Επέρχεται φυσική, γλωσσική εξέλιξη και γλωσσική ανάπτυξη. 

• Βελτιώνεται ο γραπτός λόγος. 

• Εύκολη μεταφορά από το παραμύθι στη λογοτεχνία. 

• Με την επιρροή και συμβολή των παραμυθιών το παιδί διδάσκεται εμμέσως. 

• Δίνονται πολλές ευκαιρίες για να εξαχθούν συμπεράσματα. 

• Λόγω των πολλών παραλλαγών μπορούν να εισηγηθούν λύσεις σε αδιέξοδα. 

 Εισηγήσεις – συμβουλές σε γονείς και εκπαιδευτικούς 

• Ενθαρρύνετε το παιδί να διαβάζει βιβλία (διαβάστε σχετικό άρθρο ΕΔΩ)

• Διηγηθείτε στο παιδί παραμύθια με το δικό σας προσωπικό στυλ και ύφος. 

• Διαβάστε στο παιδί σας ευχάριστα παραμύθια το βράδυ πριν κοιμηθεί. 

• Διαβάστε στο παιδί παραμύθια για ξεκούραση, για επιβράβευση, για διασκέδαση. 

• Μη διακόπτετε την ανάγνωση ή τη διήγηση για να κάνετε κάτι άλλο. 

• Όπου κι αν είσαστε ξεκινήστε ένα παραμύθι με το παιδί. 

• Τολμήστε την αφήγηση γνωστού παραμυθιού με διαφορετικό σενάριο, στυλ, εξέλιξη. 

• Εμπλουτίστε τα παραμύθια σας με ποιηματάκια, με τραγουδάκια, με αινίγματα, με παύσεις για να δώσετε απαντήσεις στο παιδί. 

• Το παιδί αρέσκεται να καθοδηγεί. Αφήστε το να καθοδηγεί το παραμύθι που προτιμά. 

• Μην ελέγχετε το τι κατανόησε το παιδί, αλλά το περιεχόμενο του κειμένου. Συνιστά εισβολή η προσπάθεια ερμηνείας της σκέψης του παιδιού. Αφήστε το παιδί να το απολαύσει. 

• Μην επιχειρείτε να ερμηνεύσετε τα παραμύθια, καταστρέφετε τη μαγεία τους. 

• Βάλτε το παραμύθι στα παιδικές γιορτές - εκδηλώσεις σαν μέρος της διασκέδασης και της διαπαιδαγώγησης. 

• Πηγαίνετε μαζί με το παιδί στο βιβλιοπωλείο. 

• Αφήστε το παιδί  να επιλέξει μόνο του το παραμύθι του. 

• Ενθαρρύνετε τα παιδιά να γράφουν παραμύθια. 

• Δημιουργήστε παραμύθια με τα παιδιά 

• Ενθαρρύνετε τα παιδιά να διηγούνται παραμύθια σε σας ή σε άλλα παιδιά. 

--------------------------------------------------------------------------------------------

«H καλλιέργεια της φιλαναγνωσίας »

Eδώ και καιρό είχα στο μυαλό μου να παρουσιάσουμε – αναπτύξουμε το θέμα της φιλαναγνωσίας καθώς και τη συμβολή & επίδραση της στην παιδική και αργότερα στην ενήλικη ζωή μας, ωστόσο επέλεξα να το μοιραστώ με την σχολική μας κοινότητα αλλά και ευρύτερα με κάθε ενδιαφερόμενο αυτή την ημέρα με αφορμή τον εορτασμό των Τριών Ιεραρχών, εξαιτίας της ιδιότητας τους ως προστάτες των γραμμάτων & των μαθητών. Το άρθρο στηρίζεται σε καταγεγραμμένες απόψεις της φιλολόγου–συγγραφέα κας Σοφίας Χατζηδημητρίου, οι οποίες έχουν εξαιρετικό ενδιαφέρον και μπορεί να αποτελέσουν ένα χρήσιμο εργαλείο στα χέρια των γονέων αλλά και των εκπαιδευτικών· στοχεύουν δε, μεταξύ άλλων, στο να βοηθήσουν τα παιδιά να διευρύνουν τον πνευματικό τους ορίζοντα.

Ο Πλούταρχος είπε: ότι «ο νους του παιδιού δεν είναι δοχείο που πρέπει να γεμίσουμε, αλλά εστία που πρέπει ν’ ανάψουμε». Για να γίνει όμως αυτό, πρέπει πρώτα εμείς να πιστέψουμε στην ανθρωποπλαστική δύναμη της ελεύθερης ανάγνωσης, της λογοτεχνίας. Έχει υποστηριχτεί ότι «η παιδική λογοτεχνία ασκεί επίδραση τόσο στον ψυχικό όσο και στον νοητικό κόσμο του παιδιού. Το εξοικειώνει με την κοινωνική πραγματικότητα, προβάλλει πανανθρώπινες αξίες και ιδανικά, συμβάλλοντας ενεργά στη διαμόρφωση του χαρακτήρα του και της προσωπικότητάς του». Με την ανάγνωση του λογοτεχνικού κειμένου κινητοποιείται ένας σημαντικός μηχανισμός δημιουργικής μάθησης που διαθέτει ο άνθρωπος: η φαντασία. «Το ανθρώπινο μυαλό δεν αποθηκεύει απλώς γεγονότα και πληροφορίες, αλλά συνθέτει και ανασυνθέτει πληροφορίες». Το παιδί οδηγείται σε πρωτότυπες σκέψεις και ιδέες καθώς και σε προσωπικές αποκαλύψεις εννοιών. Η γνώση που προκύπτει απ’ αυτή τη διαδικασία είναι έμπεδη, δεν χάνεται ποτέ. Αυτό το στοιχείο της λογοτεχνικής ανάγνωσης, η μάθηση δηλαδή, κάνει το λογοτεχνικό βιβλίο πολύτιμο αρωγό στην εκπαιδευτική διαδικασία.

Πολλές φορές συμβουλεύουμε τα παιδιά να διαβάζουν λογοτεχνικά βιβλία για να «πλουτίσουν» το λεξιλόγιό τους. Συνδέουμε δηλαδή την ανάγνωση με τη γλωσσική ανάπτυξη, κάτι που μπορεί να είναι σωστό. Είναι λάθος όμως να περάσει η αντίληψη ότι η ανάγνωση της λογοτεχνίας αποσκοπεί στη συγκρότηση ενός ικανού λεξιλογίου, γιατί είναι σαν να παραδεχόμασταν ότι το παιδί που έχει ικανοποιητικό λεξιλόγιο δεν είναι ανάγκη να διαβάζει. Δεν νομίζω ότι πιστεύει κανείς κάτι τέτοιο. Όχι μόνο γιατί ο όρος «γλωσσική ανάπτυξη» σημαίνει βελτίωση της σκέψης και άπλωμα στον κόσμο, αλλά και γιατί «γλώσσα» είναι η χαρά της ομιλίας, της συνομιλίας, του αστεϊσμού, του δημιουργικού γραψίματος. Κι όσο ο άνθρωπος μιλά και αστειεύεται και γράφει, θα έχει και την ανάγκη να διαβάζει. Η διανοητική και η γλωσσική ανάπτυξη λοιπόν είναι ωφέλειες που προκύπτουν από την ανάγνωση της λογοτεχνίας. Ως μητέρα όμως, που πρώτα και πάνω απ’ όλα μ’ ενδιαφέρει ο ψυχικός κόσμος των παιδιών μου, η αρμονική ένταξή τους στην κοινωνία, η ευτυχία τους με μια λέξη, δεν θα μπορούσα παρά να τονίσω την πρωταρχική, κατά τη γνώμη μου, ωφέλεια της παιδικής λογοτεχνίας που είναι η σύνδεση του παιδιού με τη ζωή.

Υπάρχει μια τάση να θεωρείται η λογοτεχνία ως κάτι ξέχωρο από τη ζωή. Όμως η ζωή γεννά τις ιστορίες που διαβάζουμε στα βιβλία. Η λογοτεχνία είναι η ίδια η ζωή. Η μητέρα που νανουρίζει το μωρό της με τραγουδάκια δεν απέχει πολύ από τον ποιητή που αποτυπώνει τη συγκίνησή σου σε στίχους. Η ανάγκη που νιώθουμε όλοι να αφηγηθούμε ένα περιστατικό είναι η ίδια με την ανάγκη που νιώθει ο συγγραφέας όταν καθίσει μπροστά σ’ ένα άδειο χαρτί: Ανάγκη για επικοινωνία. Το αποτέλεσμα, βέβαια, αυτής της ανάγκης δεν είναι ίδιο σ’ όλες τις περιπτώσεις. Δεν είμαστε όλοι λογοτέχνες. Είμαστε όμως άνθρωποι που συμβιώνουμε κάτω από ένα πλέγμα διάφορων μορφών αρμονίας και κατανόησης για τους άλλους. Πώς το παιδί μας θα μάθει την τέχνη τού να ζει σ’ αυτό το πλέγμα κατανοώντας τους άλλους αλλά και διατηρώντας την ατομικότητά του; Νομίζω ότι η παιδική λογοτεχνία ως καθαρή μορφή τέχνης αλλά και ως μέσο αγωγής μπορεί να προσφέρει σημαντική βοήθεια. Γιατί με την «πρισματική εικόνα ζωής που προσφέρει μέσα από ρεαλιστικές ή φανταστικές καταστάσεις, αποτελεί στην πραγματικότητα μια καθολική γνώση και τέχνη ζωής».

Τα πραγματικά έργα τέχνης του λόγου με τα θετικά πρότυπα των ηρώων που προβάλλουν, ποτίζουν την αδιαμόρφωτη παιδική ψυχή με τις αιώνιες αξίες του ανθρωπισμού, του σεβασμού των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, της ειρήνης, της ελευθερίας. Το παιδί βλέποντας το καλό να θριαμβεύει και ο θετικός ήρωας να επιβραβεύεται από τους συνανθρώπους του, υιοθετεί με τη διαδικασία της ταύτισης ανάλογες συμπεριφορές. Απορίες και αγωνίες που βασανίζουν την ψυχή του μπορούν να βρουν τη λύση τους μέσα σ’ ένα σωστό παιδικό βιβλίο και να το ελευθερώσουν από τα άγχη. Γιατί την ώρα που διαβάζει, το παιδί γίνεται, όπως είπε ο Προυστ, αναγνώστης του εαυτού του, επικοινωνεί δηλαδή με το βιβλίο σε προσωπική βάση με τους συνειρμούς και την ανάκληση της πείρας του. Ένα παιδί που δοκιμάζει συναισθήματα όπως η ζήλια, ο θυμός, η ενοχή, συναισθήματα που δεν τα ομολογεί ούτε στον εαυτό του, ανακουφίζεται όταν ανακαλύπτει ότι και άλλα παιδιά δοκιμάζουν παρόμοια συναισθήματα και παύει να νιώθει μειονεκτικά. Ακόμη, το παιδί που έζησε τον πόνο του θανάτου ενός αγαπημένου του προσώπου, που βίωσε το διαζύγιο των γονιών του, που απέτυχε σε μια προσπάθειά του, ανακουφίζεται όταν διαβάζει ότι κι άλλοι συνομήλικοί του είχαν ανάλογο πρόβλημα και το ξεπέρασαν. Πλημμυρίζει τότε η καρδιά του από αισιοδοξία και όρεξη να προχωρήσει, απαλλαγμένο από τα συμπλέγματα που το βασάνιζαν. Δεν ισχυρίζομαι ότι η ανάγνωση αποτελεί πανάκεια σε κάθε πρόβλημα ούτε ότι μπορεί να υποκαταστήσει την ανθρώπινη επαφή. Φυσικά, όταν το παιδί μας έχει κάποια ανάγκη, η βοήθειά μας δεν είναι μόνο να του δώσουμε το κατάλληλο βιβλίο. Η παρουσία μας δίπλα του και η συζήτηση είναι η πρώτη και αναντικατάστατη βοήθειά μας. Εκείνο που ήθελα να πω είναι ότι το παιδικό βιβλίο, ακριβώς επειδή έχει ήρωες παιδιά, μιλάει άμεσα στο παιδί, χωρίς να δίνει την εντύπωση της σκόπιμης καθοδήγησης και μπορεί έτσι να το επηρεάσει θετικά.

Μα ας αφήσουμε τα προβλήματα κι ας έρθουμε και στις χαρές. Το παιδικό λογοτεχνικό βιβλίο είναι και πηγή χαράς. «Αποτελεί με τη γλωσσική του αρτιότητα απολαυστικό όραμα και άκουσμα» που το παιδί έχει ανάγκη όσο και το παιχνίδι. Έχουν εξάλλου επισημανθεί τα κοινά χαρακτηριστικά του λογοτεχνικού διαβάσματος και του παιχνιδιού, που όντας και οι δύο εκούσιες δραστηριότητες μαγεύουν και καθηλώνουν το παιδί. Ομορφαίνουν τη ζωή του, γεγονός πολύ σημαντικό, αν πιστέψουμε τους ψυχολόγους που λένε ότι σε μια ευτυχισμένη παιδική ηλικία οικοδομείται μια ευτυχισμένη ενήλικη ζωή. Είναι λοιπόν ένας ακόμη λόγος που με κάνει να πιστεύω ότι η καλλιέργεια της φιλαναγνωσίας είναι επένδυση στη ζωή των παιδιών μας. Η αγάπη για το διάβασμα δεν είναι μια έμφυτη τάση που ή την έχει κανείς ή δεν την έχει. Αντίθετα, είναι μια λειτουργία που αποκτάται μέσω μιας μακρόχρονης και συστηματικής παιδείας. Και είναι οι δάσκαλοι και οι γονείς που μπορούν να κινητοποιήσουν το ενδιαφέρον των παιδιών για το βιβλίο. Πιστεύω ότι βασική εμψυχωτική ενέργεια προς την κατεύθυνση της φιλαναγνωσίας είναι η προσωπική πρακτική. Να διαβάζουμε, αν θέλουμε να πείσουμε τα παιδιά να διαβάζουν. Να μιλάμε στα παιδιά για τα βιβλία που διαβάσαμε, για βιβλία που θα θέλαμε να διαβάσουμε. Το παιδί από πολύ μικρό μιμείται συμπεριφορές ενηλίκων. Γιατί να μην μιμηθεί και το διάβασμα;

Κι ας έρθουμε στη σχολική πραγματικότητα. Ένα παιδικό λογοτεχνικό βιβλίο πάνω στην έδρα του δασκάλου μπορεί να γίνει αφορμή για συζήτηση στην τάξη που θα καταλήξει σε πρόταση ανάγνωσης. Οποιαδήποτε συζήτηση στην τάξη μπορεί να γίνει αφορμή για λογοτεχνικό διάβασμα. Η λογοτεχνική ανάγνωση είναι προϊόν ελεύθερης επιλογής, γι’ αυτό άλλωστε είναι γοητευτική. Είναι, νομίζω, καλύτερο να εμψυχώνουμε τα παιδιά για λογοτεχνικό διάβασμα μέσα στην καθημερινή σχολική ρουτίνα με φράσεις όπως: «Αν σας μείνει λίγη ώρα, διαβάστε μερικές σελίδες από το α ή το β βιβλίο και πέστε μου πώς σας φάνηκε». Ή, πάνω σε μια συζήτηση για το περιβάλλον: «Θα ’θελε κάποιος να διαβάσει το τάδε βιβλίο και να μας πει πώς μπόρεσαν τα παιδιά να προστατέψουν την πόλη τους από τον κίνδυνο της μόλυνσης;» Ένα άλλο θέμα που αφορά τους εκπαιδευτικούς ως εμψυχωτές ανάγνωσης είναι η χρήση της σχολικής βιβλιοθήκης. Οι σχολικές βιβλιοθήκες υπάρχουν όπου υπάρχουν. Δεν είμαι όμως βέβαιη αν υπάρχουν για να βρίσκονται ή για να λειτουργούν. Ξέρω περιπτώσεις όπου υπάρχουν μερικά ράφια με βιβλία στο γραφείο των δασκάλων και στην καλύτερη περίπτωση σ’ ένα χωριστό δωμάτιο, όπου τα παιδιά δεν έχουν εύκολη και ελεύθερη πρόσβαση. Όπως και να ’χει, υπάρχουν βιβλία. Πώς θα φέρουμε τα παιδιά κοντά τους; Μερικές εμψυχωτικές ενέργειες θα μπορούσαν να είναι: Βγάζουμε τα βιβλία από τα ράφια, τα απλώνουμε σε πάγκους και λέμε στα παιδιά: «Έχουμε έκθεση βιβλίων που διαθέτει η βιβλιοθήκη του σχολείου μας. Μπορείτε να την επισκέπτεστε στα διαλείμματα». Επίσης μπορεί να μεταφερθεί ένα τμήμα της βιβλιοθήκης σε μια τάξη για μία μέρα και να αναλάβει η τάξη την ευθύνη δανεισμού των βιβλίων. Προτείνω δηλαδή να βάλουμε με κάθε τρόπο το βιβλίο κάτω από τη μύτη του παιδιού. Δεν είναι κακό ούτε δύσκολο. Είναι αποτελεσματικό; Ακόμη και ένα παιδί να πάρει με όρεξη κάποιο βιβλίο για να διαβάσει, θα έχουμε πετύχει.

Ας μεταφερθούμε τώρα για λίγο στην ατμόσφαιρα του σπιτιού. Το παιδί αφού διαβάσει τα μαθήματά του –κι αυτό είναι στην καλύτερη των περιπτώσεων– στήνεται μπροστά στην τηλεόραση και μια αγανακτισμένη μητέρα φωνάζει: «Κλείσε την τηλεόραση κι άνοιξε και κανένα βιβλίο». Ωστόσο, ο μεγάλος εχθρός του βιβλίου δεν είναι η τηλεόραση, αλλά η έλλειψη εμψύχωσης για διάβασμα. Ένα σφάλμα που κάνουμε εμείς οι γονείς είναι το να σπρώχνουμε το παιδί για διάβασμα υπό την επήρεια νεύρων ή με τη μορφή της τιμωρίας. Δεν δημιουργούμε σε αυτή την περίπτωση φιλαναγνώστες, αλλά μισαναγνώστες, αν μπορώ να χρησιμοποιήσω την έκφραση. Δεν είναι πάντα οι συνθήκες κατάλληλες για ανάγνωση. Το μυστικό είναι να προωθήσουμε το κατάλληλο βιβλίο στην κατάλληλη στιγμή. Μια οικογενειακή στιγμή χαλάρωσης, διαλόγου, παιχνιδιού, μια αποφορτισμένη ατμόσφαιρα είναι ευνοϊκή συνθήκη ώστε να διαβάσει ένα παιδί. Είναι βασικό να μην ξεχνάμε ότι το διάβασμα-απόλαυση δεν υποκινείται με τρόπο ορθολογικό και –πολύ περισσότερο– με τη βία. Αν πιστεύουμε ότι το «ταξίδι με το κείμενο» έχει προορισμό τη χαρά, δεν είναι λογικό να το ξεκινάμε με στενοχώρια. Διάβασε το παιδί μας ένα βιβλίο; Ας μην του ζητήσουμε να μας δώσει αναφορά, δείχνοντάς του ότι πιστεύουμε πως μπορεί και να μην το διάβασε. Ας μη λογοκρίνουμε τις επιλογές του με φράσεις όπως «τι το διαβάζεις αυτό, δεν αξίζει», ή «σε τέτοια ηλικία και διαβάζεις ακόμα παραμύθια;» Ας το αφήσουμε να βεβαιωθεί ότι το διάβασμα είναι απόλαυση και θα ’χουμε αργότερα την ευκαιρία να του προτείνουμε πιο απαιτητικά βιβλία.

Αν αποφασίσουμε να δώσουμε στα παιδιά την όρεξη για διάβασμα, πρέπει να οπλιστούμε με υπομονή και επιμονή. Η φιλαναγνωσία είναι μια αρετή που κατακτάται δύσκολα, αλλά δεν χάνεται ποτέ. Αν οι γονείς νιώθουν αδυναμία στο να προτείνουν βιβλία στα παιδιά γιατί οι ίδιοι δεν γνωρίζουν την παιδική λογοτεχνία, μπορούν πάντα να ζητήσουν βοήθεια από πρόσωπα που έχουν ανάλογη γνώση και πείρα, όπως είναι οι βιβλιοθηκάριοι, οι δάσκαλοι και αρκετοί βιβλιοπώλες. Αξίζει τον κόπο να προσπαθήσουμε. Την ώρα που ο μαθητής μας, το παιδί μας, θα πάρει στα χέρια του ένα βιβλίο και θα καθίσει στη γωνιά του να το διαβάσει, δεν θα χαρούμε απλά που το παιδί μας αγαπά το βιβλίο – θα χαρούμε γιατί θα ξέρουμε πως εκείνη τη στιγμή ταξιδεύει με τη φαντασία, το όνειρο, το συναίσθημα. Με μια λέξη, θα είναι ευτυχισμένο!

                Το άρθρο υποβλήθηκε από την Κα Αμπαδά. Ευχαριστούμε.

----------------------------------------------------

Βοηθήστε το παιδί σας να γίνει αναγνώστης

Γονείς, ενθαρρύνετε τα παιδιά να διαβάσουν!

Αν και δεν υπάρχουν οδηγίες για να εφαρμόσετε, αν και δεν υπάρχουν θαυματουργές τεχνικές, δείτε εδώ κάποιες προτάσεις που μπορεί να οδηγήσουν ένα παιδί να γίνει αναγνώστης.

Διαβάζετε με την ψυχή σας και μην ξεχνάτε πως: «όταν κάποιος γίνει μια φορά βασιλιάς στη Νάρνια (μια φανταστική χώρα της ανάγνωσης) θα είναι για πάντα βασιλιάς!»

Απλές συνήθειες που θα βοηθήσουν το παιδί σας να απολαμβάνει τις ώρες της ανάγνωσης.

* Διαβάστε βιβλία µαζί µε τα παιδιά σας. Όχι µόνο θα τα βοηθήσει να βελτιώσουν τις αναγνωστικές τους ικανότητες αλλά είναι και µια σπουδαία ευκαιρία να περάσετε ευχάριστα µαζί. Το άνοιγµα ενός βιβλίου είναι η αρχή µιας περιπέτειας –ποτέ δεν ξέρετε τι µπορεί να ανακαλύψετε στις σελίδες του.

* Συνεχίστε να διαβάζετε ιστορίες στα παιδιά σας, ακόµη κι όταν µαθαίνουν να διαβάζουν µόνα τους. Το βρίσκουν διασκεδαστικό και κυρίως τα ενθαρρύνει. Το παιδί σας δεν θα είναι ποτέ πολύ µεγάλο για να ακούσει και να απολαύσει µια καλή ιστορία.

* Διαβάστε αργά και εκφραστικά. Προσπαθήστε να χρησιµοποιείτε διαφορετικές φωνές για διαφορετικούς χαρακτήρες.

* Να ακολουθείτε πιστά το κείµενο και να διαβάζετε την ιστορία χρησιµοποιώντας τις εικόνες.

* Προσπαθήστε να τους διαβάζετε την ίδια ώρα κάθε µέρα. Πριν το βραδινό ύπνο είναι µια σπουδαία ώρα για να µοιραστείτε µαζί τους µια ιστορία. Γιατί να µην αφήσετε το παιδί σας να επιλέξει το βιβλίο που θα διαβάσετε;

* Μην σας απασχολεί το αναγνωστικό επίπεδο. Τα παιδιά απολαµβάνουν εξίσου να ακούνε εύκολα βιβλία, και βιβλία που θα ήταν γι’ αυτά πολύ δύσκολο να τα διαβάσουν µόνα τους.

* Καθώς το παιδί σας θα εµπιστεύεται περισσότερο τον εαυτό του για να διαβάσει, µπορείτε να αντιστρέψετε τους ρόλους και να διαβάζει εκείνο σε εσάς τη συνέχεια της ιστορίας.

* Συζητήστε µαζί τους για τα βιβλία, ρωτήστε τα τι πιστεύουν πως θα συµβεί στη συνέχεια ή ποιο κοµµάτι του βιβλίου τους άρεσε ή τα διασκέδασε περισσότερο.

* Τι αρέσει στα παιδιά σας; Tα ζώα, τα σπορ, η µαγεία; Κάντε τους έκπληξη µε βιβλία ή περιοδικά µε θέµα τα ενδιαφέροντά τους ή τις αγαπηµένες τους δραστηριότητες.

* Θυµηθείτε να έχετε µαζί σας ένα βιβλίο για να διαβάσετε µαζί µε τα παιδιά όταν βγαίνετε έξω, σε κάποια στιγµή που θα βαρεθούν.

* Γνωρίστε στα παιδιά σας διαφορετικά είδη βιβλίων· κλασική λογοτεχνία, εικονογραφηµένες ιστορίες, κόµικς, ποίηση, βιβλία γνώσεων.

* Δείξτε στα παιδιά σας πόσο απολαµβάνετε λίγη ώρα µε το βιβλίο σας. Κάνετε τα βιβλία, τα περιοδικά και τις εφηµερίδες καθηµερινά αντικείµενα του σπιτιού σας και αφήστε τα παιδιά σας «να σας πιάσουν να διαβάζετε».

* Επισκεφθείτε µαζί το βιβλιοπωλείο ή τη βιβλιοθήκη. Ζητήστε από τον/την υπεύθυνο βοήθεια για να επιλέξετε βιβλία που τα παιδιά σας θα ευχαριστηθούν. Προτρέψτε τα να γίνουν µέλη της βιβλιοθήκης και να αποκτήσουν τη δική τους κάρτα µέλους.

* Ενθαρρύνετε το παιδί σας –πέστε του πόσο καλά διαβάζει, δείξτε ενδιαφέρον και ενθουσιασµό για το βιβλίο του και να είστε

σίγουροι ότι θα θέλει να διαβάσει περισσότερο!!!

Καλή ανάγνωση!!!

Το άρθρο υποβλήθηκε από την Κα Αμπαδά. Ευχαριστούμε.

----------------------------------------------------------------------------------------------

Η συνεργατική σχέση γονέων &

εκπαιδευτικών.

Η σύγχρονη παιδαγωγική θεωρεί εκ των ων ουκ άνευ την ομαλή και συνεργατική σχέση γονέων/κηδεμόνων με τους εκπαιδευτικούς προς όφελος του παιδιού. Είναι πλέον ξεκάθαρο από τα ερευνητικά δεδομένα της τελευταίας τριακονταετίας πως οι σχέσεις αυτές αποτελούν καθοριστικές συνιστώσες της ποιότητας της εκπαίδευσης που παρέχει το σχολείο. Αποτελεσματικές και αγαστές σχέσεις συμπόρευσης οδηγούν σε θετικά αποτελέσματα τόσο για την καλλιέργεια θετικών στάσεων προς το σχολείο και την εκπαίδευση, όσο και για τη βελτίωση των μαθησιακών αποτελεσμάτων των μαθητών.

Στο πλαίσιο αυτό, γίνεται προσπάθεια για την ενίσχυση των σχέσεων σχολείου-οικογένειας, ενώ παράλληλα επιδιώκεται η ενεργός ανάμειξη των γονιών και κηδεμόνων στα σχολεία των παιδιών τους. Ωστόσο, η εμπλοκή των γονιών στη σχολική διαδικασία είναι τις περισσότερες φορές είτε περιορισμένη είτε προβληματική. Επιπλέον, όταν αυτό γίνεται, η δραστηριοποίηση αφορά τελικά ένα μικρό μέρος του γονεϊκού πληθυσμού. Σε πολλές περιπτώσεις, διαφαίνεται μέσα από διάφορες έρευνες πως οι σχέσεις ανάμεσα στο σπίτι και το σχολείο είναι σχετικά περιορισμένες και εξαρτώνται από το πόσο ανοικτά είναι τα σχολεία στους γονείς και πόσο οι ίδιοι οι γονείς επιθυμούν να συμμετέχουν, γεγονός που αλλού συμβαίνει σε μεγαλύτερο και αλλού σε μικρότερο βαθμό.

Γιατί είναι σημαντική η συμμετοχή των γονιών;

* Η σχέση σχολείου – γονιών διαδραματίζει σημαντικό ρόλο στην εκπαιδευτική διαδικασία και επηρεάζεται κατά τρόπο καθοριστικό τόσο από τα χαρακτηριστικά του εκπαιδευτικού όσο και από τα χαρακτηριστικά του γονέα.

* Διαχρονικές έρευνες έχουν διαπιστώσει τη σχέση μεταξύ αυξημένου επιπέδου γονεϊκής συμμετοχής και μεγαλύτερης σχολικής επιτυχίας των παιδιών.

* Η συμμετοχή των γονέων έχει συνδεθεί, επίσης, με τη γλωσσική ανάπτυξη και με την ομαλή κοινωνικοποίηση των παιδιών.

* Η ανάγκη συμμετοχής των γονέων σε συνεργατική σχέση με το σχολείο γίνεται επιτακτικότερη στις μέρες μας λόγω της πολυπλοκότητας των διαπροσωπικών σχέσεων που καλούνται τα σημερινά παιδιά να διαχειριστούν.

Πώς μπορούν οι γονείς και οι εκπαιδευτικοί να συνεισφέρουν πιο αποτελεσματικά στην εκπαίδευση και ανάπτυξη των παιδιών;

* Είναι απαραίτητη η οικοδόμηση σχέσεων εμπιστοσύνης, ώστε να μη νιώθει καμία πλευρά πως απειλείται. Η εμπιστοσύνη αυτή μπορεί περισσότερο να αναπτυχθεί μέσω κοινών άτυπων εκδηλώσεων.

* Θα πρέπει οι σχέσεις τους να διέπονται από σεβασμό. Αυτή η θέση περνά ασυνείδητα στα παιδιά τόσο από τους γονείς όσο και από τους εκπαιδευτικούς. Τα παιδιά θα σεβαστούν τον εκπαιδευτικό αν τον σέβεται και η οικογένειά τους, ενώ θα έχουν άσχημη συμπεριφορά όταν απουσιάζει ο σεβασμός της οικογένειας. Τα παιδιά θα εμπεδώσουν τον σεβασμό εάν τον καλλιεργεί η οικογένεια και ο εκπαιδευτικός με τις ενέργειες και το λόγο του. Τα παιδιά χρειάζονται υγιή πρότυπα τα οποία αναζητούν παντού, αλλά περιμένουν ιδιαιτέρως να τα βρουν στο περιβάλλον του σχολείου και της οικογένειας.

* Θα πρέπει να επικοινωνούν αμφότερες οι πλευρές με το παιδί και μεταξύ τους σε τακτά διαστήματα, ώστε να πληροφορούνται για ό,τι συμβαίνει στο σχολείο και στο σπίτι. Τίποτα δεν πρέπει να μένει στην τύχη, διότι τα παιδιά θα αποταθούν είτε στους γονείς τους είτε στους εκπαιδευτικούς τους για στήριξη σε μια δυσκολία (όχι απαραίτητα μαθησιακή) όταν, ίσως, είναι πλέον αργά. Ρωτήστε τα παιδιά να σας πουν πώς νιώθουν, αν όλα πάνε καλά στο σχολείο – στην οικογένεια, τι τους απασχολεί, πώς ήταν η μέρα τους. Μόνο και μόνο ότι κάποιος έδειξε ενδιαφέρον μπορεί στις πλείστες περιπτώσεις να είναι αρκετό.

* Είναι αναγκαίο να φιλτράρουν όποια πληροφορία λάβουν από το παιδί και να τη διασταυρώνουν μεταξύ τους. Να μη δέχονται ό,τι ακούνε ως δεδομένο. Κάποιες φορές μπορούν να δημιουργηθούν παρεξηγήσεις μεγαλύτερες ή μικρότερες είτε για ασήμαντο λόγο, είτε διότι παρερμηνεύτηκαν κάποιες δηλώσεις. Όλοι πρέπει να πιστώνονται με καλές προθέσεις, πριν παρθούν μέτρα.

* Πρέπει να αναφέρουν άμεσα στον άλλο τυχόν απότομες αλλαγές στη συμπεριφορά ή στην επίδοση του παιδιού. Μπορεί το παιδί να χρειάζεται βοήθεια και στήριξη, αλλά να μην το εξωτερικεύει. Ενδιαφέρον κι όχι αδιαφορία είναι το μήνυμα που θα πρέπει να εκπέμπεται παντού.

* Στην περίπτωση έκτακτου περιστατικού, π.χ. θανάτου μέλους της οικογένειας, θα πρέπει να υπάρχει άμεση ενημέρωση, διότι ίσως χρειαστεί η εμπλοκή ειδικών, αν παρατηρηθεί πως το παιδί έχει επηρεαστεί τραυματικά. Αξιολογώντας την κάθε περίπτωση ξεχωριστά, ο ειδικός θα χρειαστεί τη συμβολή του γονιού και του εκπαιδευτικού, ώστε να κατορθώσει να φέρει τα επιθυμητά αποτελέσματα.

* Το πλαίσιο για την ανάπτυξη αυτής της συνεργασίας πρέπει να εντοπιστεί στην κοινή αντίληψη πως και οι δύο πλευρές έχουν το παιδί στο επίκεντρο της δράσης και της έγνοιας τους, αφού τους χρειάζεται και τους δύο. Αν ο γονιός βρίσκεται κοντά στο σχολείο και συμμετέχει στις δράσεις, αν συνομιλεί με τους εκπαιδευτικούς και βρίσκεται κοντά στις ανησυχίες και τους προβληματισμούς τους τότε είναι πολύ πιθανό το παιδί να έχει μία επιτυχημένη σχολική σταδιοδρομία. Αν ο εκπαιδευτικός είναι δεκτικός σε εισηγήσεις, συζητεί ισότιμα με το γονιό και συμμερίζεται τις ανησυχίες και τους προβληματισμούς τους, τότε είναι πιθανό το παιδί να έχει μία ομαλή και επιτυχημένη σχολική εμπειρία.

Συμπερασματικά

Η συνεχώς μεταβαλλόμενη κοινωνία προστάζει τη συνεχή επανεξέταση, αναθεώρηση και αναπροσανατολισμό των σκοπών και των στόχων της εκπαίδευσης, επιτρέποντας τη συνεργασία μεταξύ γονέων και εκπαιδευτικών. Η ενθάρρυνση της εμπλοκής των γονέων σε μια υγιή σχέση με κέντρο το μαθητή θα πρέπει να επιζητείται από τους εκπαιδευτικούς και το σχολείο, διότι το όφελος θα είναι αμοιβαίο. Χρειάζεται οι γονείς να αντιληφθούν τη σημασία της εμπλοκής και της ενεργής συμμετοχής τους στη σχολική διαδικασία, ώστε να τη διεκδικήσουν για το καλό όλων των παιδιών τους, του σχολείου και της εκπαίδευσης.

Το άρθρο υποβλήθηκε από την Κα Σταμούλη. Ευχαριστούμε.

Σημείωση : Μπορείτε να διαβάσετε μια εκτενή εργασία με τίτλο «Γονείς και σχολική πραγματικότητα» η οποία έχει βασιστεί σε ελληνική αλλά και ξένη βιβλιογραφία στο σύνδεσμο αυτό

--------------------------------------------------------------------

Τα οφέλη της φυσικής δραστηριότητας & των

ομαδικών αθλημάτων

Τα πλεονεκτήματα της άσκησης και της φυσικής δραστηριότητας είναι γνωστά στους περισσότερους από εμάς και τα έχουμε συζητήσει εκτενώς σε προηγούμενο άρθρο. Ποια είναι όμως τα πλεονεκτήματα του ομαδικού αθλήματος και για ποιο λόγο οι ειδικοί συμβουλεύουν τους γονείς να ενθαρρύνουν τα παιδιά τους προς αυτή την κατεύθυνση;

Οι έρευνες δείχνουν ότι τα παιδιά που συμμετέχουν και ασχολούνται με ομαδικά αθλήματα, είναι συχνά πιο υγιή και πιο δυνατά σωματικά από τα συνομήλικα παιδιά που είναι λιγότερο φυσικά δραστήρια. Τα οφέλη όμως της ομαδικής άσκησης δεν περιορίζονται μόνο στη φυσική κατάσταση των παιδιών. Σύμφωνα με το συγγραφέα αθλητικής ψυχολογίας J. Taylor, τα ομαδικά αθλήματα έχουν βρεθεί να ενισχύουν την ανάπτυξη του εγκεφάλου και να αυξάνουν την ευφυΐα των παιδιών. Επίσης τα αθλήματα καλλιεργούν την εμπιστοσύνη, αυξάνουν τη συγκέντρωση και διδάσκουν στα παιδιά το πώς να ελέγχουν τα συναισθήματά τους. Τα παιδιά ουσιαστικά διδάσκονται δεξιότητες ζωής όπως την υπομονή, την επιμονή, πώς να ανταποκρίνονται θετικά στις αποτυχίες και πώς να δουλεύουν σκληρά για να επιτύχουν ένα στόχο και ένα σκοπό.

Σύμφωνα με ειδικούς αθλητικής ψυχολογίας, τα ομαδικά αθλήματα ενθαρρύνουν και ενισχύουν τα ακόλουθα χαρακτηριστικά των παιδιών:

Η φιλία. Τα μικρά παιδιά συνήθως, γράφονται σε ομαδικά αθλήματα για να αποκτήσουν νέους φίλους και για να μάθουν κοινωνικές δεξιότητες. Οι έρευνες όμως δείχνουν ότι και τα μεγαλύτερα παιδιά εξακολουθούν να επωφελούνται από τις κοινωνικές πτυχές του ομαδικού αθλήματος. Η συμμετοχή στην ομάδα διδάσκει στα παιδιά πώς να παραβλέπουν ή και να ανέχονται έναν ενοχλητικό συμπαίκτη ή μια ενοχλητική συμπεριφορά. Επίσης μαθαίνουν να στηρίζουν και να ενθαρρύνουν τους συμπαίκτες τους όταν κάτι πάει στραβά και πώς να ξεπερνούν τις δυσκολίες συνεχίζοντας τον αγώνα και το παιχνίδι.

Τα παιδιά μέσα από την ομάδα γνωρίζουν διαφορετικούς χαρακτήρες και προσωπικότητες, με αποτέλεσμα να μαθαίνουν να προσαρμόζονται και να αποδέχονται τη διαφορετικότητα του άλλου έτσι ώστε να συνεργαστούν μαζί σαν ομάδα. Τα παιδιά μαθαίνοντας την πραγματική φιλία λειτουργώντας ως στήριγμα για τους άλλους και μαθαίνοντας να αποδέχονται τη διαφορετικότητα, αποκτούν μια ισχυρή δεξιότητα που θα φανεί ιδιαίτερα χρήσιμη στο μέλλον.

Ο σεβασμός. Όταν τα παιδιά συμμετέχουν σε ένα ομαδικό άθλημα, ξοδεύουν αρκετό από το χρόνο τους με τους προπονητές και τους συμπαίκτες τους. Για να λειτουργήσει ομαλά αυτή η συνεύρεση και η συνεργασία των τόσων ατόμων, απαιτείται ένα πράγμα, ο σεβασμός. Το παιδί μαθαίνει να σέβεται και να εκτιμά όχι μόνο τις αποφάσεις του προπονητή του, αλλά να σέβεται και να εκτιμά τους συναθλητές του. Τα παιδιά όταν βρίσκονται σε μία ομάδα δεν είναι παθητικοί δέκτες. Παρατηρούν τα δυνατά στοιχεία και χαρακτηριστικά του κάθε παίκτη και μαθαίνουν να εκτιμούν και να σέβονται τα ταλέντα των άλλων. Ο θετικός και υγιής ανταγωνισμός ενισχύει τη σχέση των μελών της ομάδας και ωθεί το κάθε μέλος να κάνει ότι καλύτερο μπορεί. Επιπλέον, το παιδί μέσα από την ομάδα μπορεί να νιώσει περήφανο για την επίτευξη των στόχων και να αποκτήσει εμπιστοσύνη στις δυνάμεις του.

Η εργατικότητα. Οι έρευνες δείχνουν ότι τα παιδιά που συμμετέχουν σε ομαδικά αθλήματα, είναι πιο πιθανό να συμμετέχουν και να δουλεύουν πιο πολύ στο σχολείο αλλά και σαν ενήλικες να αποδίδουν καλύτερα στη δουλειά τους. Αυτό συμβαίνει γιατί μέσα από το ομαδικό άθλημα τα παιδιά μαθαίνουν πώς να είναι πειθαρχημένα και πώς να επικεντρώνουν την προσοχή τους σε κάτι, καθώς και πώς να έχουν υπομονή όταν τα πράγματα δυσκολεύουν.

Επίσης, τα παιδιά που ασχολούνται με τον ομαδικό αθλητισμό, μαθαίνουν από πολύ νωρίς πώς να διατηρούν την ισορροπία ανάμεσα στο σχολείο, στον αθλητισμό και τις κοινωνικές δραστηριότητες, με αποτέλεσμα να αποκτούν δεξιότητες οργάνωσης σε πολλούς τομείς της ζωής τους.

Η επιμονή. Η ομάδα διδάσκει στα παιδιά έναν από τους βασικότερους κανόνες: δυστυχώς, δεν γίνεται να κερδίζουμε πάντα στη ζωή. Στα ομαδικά αθλήματα η ήττα, η αδικία και η απογοήτευση είναι μέρος και κομμάτι του παιχνιδιού. Όλα αυτά όμως κάνουν τα παιδιά ακόμα πιο δυνατά καθώς μεγαλώνουν. Τα παιδιά αποκτούν τη δύναμη της θέλησης να κάνουν το καλύτερο που μπορούν, μαθαίνουν να έχουν επιμονή και αντοχή για να ξεπεράσουν τις δύσκολες στιγμές, αλλά το πιο σημαντικό είναι ότι μαθαίνουν να μην εγκαταλείπουν ποτέ τη μάχη.

Η αυτοπεποίθηση. Τα ομαδικά αθλήματα αποτελούν ένα σημαντικό εργαλείο ενίσχυσης της αυτοεκτίμησης και της αυτοπεποίθησης των παιδιών. Μέσα από αυτά μαθαίνουν τα πλεονεκτήματα και τις δυνατότητές τους με αποτέλεσμα να ενισχύεται η αυτοπεποίθησή τους. Επίσης μαθαίνουν να έχουν θάρρος και εμπιστοσύνη στον εαυτό τους και αποκτούν βαθύτερες αξίες που μόνο ο αθλητισμός μπορεί να διδάξει.

Το άρθρο υποβλήθηκε από τον Κο Δημ. Δασκαλόπουλο. Ευχαριστούμε πολύ.

Πηγή: http://www.parentshelp.gr/

----------------------------------------------------------------------------------------------

ΤΑ ΔΩΡΑ ΤΩΝ ΧΡΙΣΤΟΥΓΕΝΝΩΝ

Οι ημέρες των γιορτών πλησιάζουν και μαζί με αυτές και η εθιμοτυπική συνήθεια της ανταλλαγής δώρων με συγγενείς, φίλους και γνωστούς. Πιο πολύ από όλους τα παιδιά περιμένουν με ανυπομονησία τα Χριστούγεννα και τα δώρα αποτελούν αναπόσπαστο κομμάτι της μεγάλης γιορτής και της χαράς που την συνοδεύει. Γράφουν γράμμα στον Άγιο Βασίλη για τα παιχνίδια που θέλουν να τους φέρει, κοιτούν με ανυπομονησία στις βιτρίνες των καταστημάτων και απαντούν με δέος σε ερωτήματα θείων, νονών και άλλων συγγενών για τα δώρα που θέλουν να τους χαρίσουν τα Χριστούγεννα.

Ο ενθουσιασμός και η έννοια της αναμονής αποτελούν κύρια συναισθήματά τους και νιώθουν έντονα, σαν όλα να «ξεσηκώνονται» γύρω τους, και σαν οι ώρες του παιχνιδιού να αυξάνονται και να γίνονται περισσότερες.

Συχνά, όμως, κάτι γίνεται και η «μαγική» αυτή ατμόσφαιρα και η συμβολική σημασία των χριστουγεννιάτικων δώρων δεν διατηρείται και χάνεται στην πορεία της. Έτσι, το νόημα και η ουσία της συμβολικής χειρονομίας της ανταλλαγής δώρων αποκτούν διαφορετική χροιά και το δώρο, και η εορταστική ατμόσφαιρα των Χριστουγέννων επίσης, χάνουν την πνευματική τους διάσταση.

Τι μπορεί να συμβαίνει αλήθεια;

Είναι κάτι «μαγικό», ένα παραμύθι! Αυτό που ίσως δεν μπορούμε εύκολα να κατανοήσουμε είναι ότι τα παιδιά, τα Χριστούγεννα, περιμένουν ουσιαστικά την αναβίωση ενός παραμυθιού, μπαίνουν σε κάτι μαγικό το οποίο εμείς μπορεί πια να έχουμε ξεχάσει ή να μην είμαστε πλέον σε θέση να αντιληφθούμε. Ο στολισμός του δέντρου, τα κάλαντα, ο στολισμός των δρόμων, τα παραμύθια που έχουν ακούσει ή διαβάσει και μιλούν για χιονισμένα τοπία, ελάφια, έλκηθρα, ο ερχομός του πολυαγαπημένου Αι-Βασίλη με το σάκο με τα δώρα και η κάθοδός του από την καμινάδα του σπιτιού, είναι μόνο λίγα από τα στοιχεία της παραμυθένιας αυτής ατμόσφαιρας. Για τα παιδιά έχει μεγαλύτερη

σημασία η διατήρηση αυτής της ατμόσφαιρας και η απολαβή χαράς μέσα από αυτή και όχι η απόκτηση ενός συγκεκριμένου τύπου δώρου.

Εκείνα θέλουν κυρίως να μπουν και να απολαύσουν χαρούμενα το ωραίο αυτό παραμύθι…

Η απόκτηση υλικών αγαθών

Η τάση κάλυψης των συναισθηματικών κενών με την απόκτηση υλικών αγαθών μας κάνει συχνά να πιστεύουμε ότι η έμφαση στα πολλά δώρα ή στα ακριβά δώρα θα προσφέρει μεγαλύτερη ικανοποίηση. Παρασυρόμαστε να πιστεύουμε ότι με αυτό τον τρόπο θα καταλάβουμε και θα νιώσουμε διαφορετικά αυτά τα Χριστούγεννα. Έτσι, οδηγούμαστε και στην αγορά κάτι ακριβού για τα παιδιά, ή σε αγορά ποσότητας παιχνιδιών θεωρώντας ότι έτσι τους δίνουμε μεγαλύτερη αξία, περισσότερη προσοχή ή ότι τους προσφέρουμε κάτι καλύτερο.

Τα οικονομικά προβλήματα

Και στις φετινές γιορτές όμως πολλές οικογένειες αντιμετωπίζουν σημαντικές οικονομικές δυσκολίες και η «μάσκα» του καταναλωτισμού δεν μπορεί να «κρύψει» εύκολα τα προβλήματα. Η στενοχώρια και η αγωνία κυριαρχούν για κάθε μητέρα ή πατέρα που δεν μπορεί να προσφέρει στην οικογένειά του αυτά που επιθυμεί και νιώθει ότι στερείται εξαιτίας της έλλειψης χρημάτων.

Όπως όμως προαναφέρθηκε, η ουσία των εορτών για τα παιδιά εστιάζεται σε άλλους σημαντικούς παράγοντες οι οποίοι δεν απαιτούν σημαντικά έξοδα για να καλυφθούν. Τα Χριστούγεννα μπορούν να είναι δημιουργικά για τα παιδιά χωρίς φοβερά έξοδα. Η θλίψη εδώ έχει να κάνει περισσότερο με την απογοήτευση, και δικαιολογημένη, των γονιών για την εξέλιξη της οικονομικής κατάστασης και το αδιέξοδο που οι ίδιοι βιώνουν.

Η αξία των χρημάτων

Τέτοιες δυσκολίες μπορεί επίσης να αποτελούν και μια ευκαιρία για τους γονείς για να εισάγουν τα παιδιά τους στην έννοια των χρημάτων, της αξίας τους, της διαχείρισης, της κατανάλωσης και της αποταμίευσης. Μπορούν να εξηγήσουν στο παιδί ότι φέτος μπορεί να έχει ένα συγκεκριμένο χρηματικό ποσό για την αγορά παιχνιδιών, το οποίο δεν

μπορεί να ξεπεραστεί και αν θέλει κάτι περισσότερο θα πρέπει να χειριστεί κατάλληλα το χαρτζιλίκι του για να αγοράσει κάτι ακριβότερο. Θα διαπιστώσουν ίσως με έκπληξη ότι μια τέτοια διαδικασία εξάπτει τη φαντασία των παιδιών, τα εμπλέκει σε νέους ρόλους στους οποίους θέλουν να εμπλακούν και να πειραματιστούν και δεν τους αφήνει αίσθηση στέρησης ή απογοήτευσης. Παράλληλα, τους διδάσκει ότι η διαδικασία της απολαβής αλλά και της προσφοράς δώρων απαιτεί σκέψη και η ικανοποίηση των επιθυμιών κόπο και προσωπική προσπάθεια.

Να παίξουμε μαζί!

Το πιο σημαντικό βέβαια που θέλουν τα παιδιά είναι να αφιερώσουμε χρόνο για να παίξουμε μαζί και, κυρίως, να μπούμε κι εμείς στο μαγικό παραμύθι που θέλουν να ζήσουν τα Χριστούγεννα! Όλοι έχουμε παρατηρήσει με πόση ανυπομονησία περιμένουν πάντα τον ενήλικα που παίξει μαζί τους, που μπαίνει στο δωμάτιό τους για να δει τα παιχνίδια τους και παίζει μαζί τους.

Αυτή τη χρονιά λοιπόν μπορούμε να χαρίσουμε ένα διαφορετικό δώρο στα παιδιά: να μην τους το δώσουμε απλά, αλλά να παίξουμε μαζί με το δώρο που τους χαρίζουμε. Να αφιερώσουμε χρόνο για να το ανοίξουμε μαζί, να το στήσουμε ή να το ξεστήσουμε, να το συναρμολογήσουμε, να παίξουμε και να διασκεδάσουμε μαζί. Η χαρά σε αυτό το «μοίρασμα» είναι πολύ μεγάλη και η χαρά των παιδιών τότε γίνεται πραγματικά τεράστια.

Και τα παιδιά χαρίζουν δώρα

Πολύ συχνά ρωτάμε τα παιδιά τι δώρα θέλουν, αλλά ξεχνάμε να τα ρωτήσουμε για τα δώρα που εκείνα θα χαρίσουν στους άλλους γιατί υποθέτουμε ότι αυτό δεν τα ενδιαφέρει ή ότι δεν τους αρέσει πολύ. Θα μπορούσαμε όμως να αρχίσουμε να συμπεριλαμβάνουμε και τα παιδιά στην αναζήτηση δώρων για αγαπημένα πρόσωπα και να τους εμφυσούμε την έννοια της αμοιβαιότητας. Να τα αφήσουμε να σκεφτούν σε ποιους θέλουν να χαρίσουν ένα δώρο, τι δώρο θέλουν να χαρίσουν, τι δώρο ταιριάζει σε καθένα, πώς θα το βρουν και πώς θα του το προσφέρουν. Βέβαια, δεν μπορούμε να περιμένουμε ότι το παιδί θα ενθουσιαστεί από την πρώτη φορά όταν του ζητήσουμε να διαλέξει ένα

δώρο για κάποιον άλλον. Η χαρά της προσφοράς προς τους άλλους αναπτύσσεται σταδιακά, καλλιεργείται και μαθαίνεται. Το παιδί όμως κολακεύεται από την αίσθηση ευθύνης που αναλαμβάνει και ικανοποιείται όταν νιώθει ότι η γνώμη του είναι σημαντική και μπορεί να προσφέρει με την άποψή του στους άλλους.

Η δημιουργική έκφραση

Τα Χριστούγεννα τις περισσότερες φορές προσφέρονται «έτοιμα» στα παιδιά, μη επιτρέποντάς τους την ελεύθερη και δημιουργική έκφραση: μια «έτοιμη» γιορτή στο σχολείο που την έχει σχεδιάσει η δασκάλα, ο στολισμός στο σπίτι ή στο σχολείο που τον έχουν σκεφτεί ή πραγματοποιήσει άλλοι, ένα ποίημα που θα το πουν απ’ έξω και πολλά άλλα. Σαν να μην θεωρείται σημαντικό αλλά και να μην «επιτρέπεται» στα παιδιά να παρέμβουν δημιουργικά και να δημιουργήσουν το χριστουγεννιάτικο τοπίο που εκείνα επιθυμούν. Κατά τον ίδιο τρόπο, τα παιδιά δεν καλούνται ποτέ να ετοιμάσουν τα ίδια τα δώρα που θα χαρίσουν στους άλλους. Να βρουν τα υλικά γι’ αυτά τα δώρα, να αναζητήσουν ιδέες και να αφιερώσουν χρόνο για να τα δημιουργήσουν: μια κούκλα, ένα αστεράκι, μια φάτνη, έναν φιόγκο…

Να αναζητήσουν στην ιδέα των Χριστουγέννων, που διεγείρει ως μαγικό παραμύθι τη φαντασία τους, ιδέες και δημιουργική έμπνευση για την κατασκευή των δώρων που θα χαρίσουν.

Τα παιχνίδια που χρειάζονται τα παιδιά

Τα παιδιά, την ώρα που παίζουν, δημιουργούν μια φανταστική πραγματικότητα που τους επιτρέπει να επεξεργάζονται με το δικό τους προσωπικό τρόπο τις καθημερινές εμπειρίες και τα ερεθίσματα που λαμβάνουν. Το παιχνίδι αποτελεί για αυτά μια μοναδική ευκαιρία για εξέλιξη και μάθηση καθώς μετατρέπει τα ερεθίσματα που εισπράττονται σε μια δική τους κατανοητή γλώσσα. Το παιχνίδι λοιπόν πρέπει να δραστηριοποιεί το παιδί και να το εμπλέκει σε αυτή τη διαδικασία, και όχι να είναι απλά εντυπωσιακό.

Γι’ αυτό και τα παιδιά συχνά παραμερίζουν ένα καινούργιο πολύπλοκο παιχνίδι ή ένα παιχνίδι που είναι μια πιστή αντιγραφή της πραγματικότητας σε κάθε του λεπτομέρεια προς χάρη ενός πιο απλού αντικειμένου που μπορεί όμως να εξάψει περισσότερο τη φαντασία τους

και να τα εμπλέξει συναισθηματικά και δημιουργικά. Μπορεί να ασχοληθούν με τις ώρες με τα πιο απλά δώρα και αντικείμενα, όπως μια ξύλινη σφεντόνα, ένα μουσικό όργανο, ένα παράξενο και διαφορετικό αντικείμενο, ή οτιδήποτε άλλο ένας ενήλικας θα χαρακτήριζε ως άχρηστο, το οποίο όμως τα μαγεύει περισσότερο και πολλές φορές εις βάρος ενός πιο ακριβού ή εμπορικού παιχνιδιού.

Δεν είναι τυχαίο ότι τα παιδιά μπορεί ν’ ανοίξουν με ενθουσιασμό τα πακέτα που βρίσκονται κάτω από το χριστουγεννιάτικο δέντρο, αλλά πολύ σύντομα να παραμερίσουν το περιεχόμενό τους και να αφοσιωθούν σε κάτι μικρό που τους χάρισε κάποιος, ο οποίος μάλιστα κάθεται και τους το δείχνει, εξηγώντας τη χρήση και τη λειτουργία του, λέγοντάς τους ιστορίες που ταξιδεύουν στη σφαίρα της φαντασίας τους.

Τα παιδιά αναγνωρίζουν την αξία του απλού δώρου που δίνει φτερά στη φαντασία και τη δημιουργικότητά τους.

Αυτά τα Χριστούγεννα λοιπόν μπορούμε να προσπαθήσουμε να δούμε τα δώρα με μια άλλη ματιά, όχι μόνο ως κάτι ακριβό ή φθηνό, πολύ ή λίγο, ή ως απλά αντικείμενα που ανταλλάσσονται μεταξύ των ανθρώπων. Ας προσπαθήσουμε να ανακαλύψουμε τη δημιουργικότητά μας στη διαδικασία της ανταλλαγής των δώρων και αυτό είναι σίγουρο ότι θα εκτιμηθεί και θα εμπνεύσει ανάλογα και τα παιδιά γύρω μας. Εξάλλου, δεν έχει σημασία μόνο να έρθει ο Αι-Βασίλης στο σπίτι για να φέρει τα δώρα, αλλά να είμαστε κι εμείς εκεί όταν συμβεί αυτό και να τον βοηθήσουμε, μαζί με τα παιδιά, να κατέβει από το τζάκι την καμινάδα!

Ας είμαστε εκεί και ας παίξουμε όλοι μαζί!

Το άρθρο αυτό υποβλήθηκε από την Κα Σταμούλη. Ευχαριστούμε.
Πηγή : www.psychologynet.gr

--------------------------------------------------------

Άγιος Βασίλης: Ψέμα ή μήπως παραμύθι; 

Γράφτηκε από την  Κλαίρη Σειραδάκη

Τα Χριστούγεννα είναι αναμφισβήτητα η γιορτή των παιδιών! Φώτα, χριστουγεννιάτικα δέντρα, βιτρίνες με παιχνίδια είναι λίγα μόνο απ’ όσα γεμίζουν τα παιδιά με ενθουσιασμό κι ανυπομονησία. Χαρακτηριστική φιγούρα που πρωταγωνιστεί αυτές τις μέρες, ο Άγιος Βασίλης! Οτιδήποτε όμως τραβά το ενδιαφέρον των παιδιών, προκαλεί ταυτόχρονα και απορίες, οι οποίες ζητούν επιτακτικά απαντήσεις, κάτι που μπορεί να φέρνει τους γονείς σε αμηχανία πολλές φορές. 

Οι απόψεις σχετικά με το τι θα πρέπει να λέγεται στα παιδιά για τον Άγιο Βασίλη, διίστανται: Από τη μια επικρατεί η άποψη ότι με το να πούμε στα παιδιά ότι δεν υπάρχει Άγιος Βασίλης είναι σαν τους στερούμε την αθωότητα και να τους κλέβουμε την παιδική τους ηλικία. Υπάρχει όμως και η αντίθετη άποψη, σύμφωνα με την οποία εφόσον δεν πρέπει να λέμε ψέματα στα παιδιά μας, δε θα πρέπει να πούμε ψέματα και για το συγκεκριμένο θέμα. 

Το τι είναι καλό να κάνουμε, σχετίζεται απόλυτα με την ηλικία του παιδιού, την προσωπικότητά του αλλά και το τι έχει ανάγκη να ακούσει πολλές φορές! Καλό είναι να μην αντιμετωπίζουμε το ζήτημα «Άγιος Βασίλης» σαν ψέμα, αλλά περισσότερο σαν παραμύθι και όταν τα παιδιά ζητάνε το παραμύθι, σημαίνει ότι έχουν ανάγκη την ύπαρξή του. Άλλωστε ο μύθος του Αϊ-Βασίλη έχει «ρίζες» αληθινές: Ο Άγιος Νικόλαος στον οποίον βασίζεται, ήταν υπαρκτό πρόσωπο. Έγινε γνωστός καθώς μοίραζε απλόχερα δώρα και χρήματα στους φτωχούς και αυτές οι αξίες, είναι και το ουσιαστικό πνεύμα των Χριστουγέννων, αν και η σημερινή καταναλωτική κοινωνία μάλλον έχει ξεφύγει από αυτό…(χαρακτηριστικό παράδειγμα η 6χρονη Ευτυχία, η οποία μετά τις περσινές γιορτές, μου ανέφερε ότι πήρε κατά τη διάρκεια των εορτών 16 δώρα. Κάθε μέρα και δώρο!) 

Διαβάστε όλο το άρθρο στο: www.Paidorama.com [ http://www.paidorama.com/paidoblog/gia-to-paidi/agios-vasilis-psema-i-mipos-paramythi.html ]

----------------------------------------------------------------------------------------

Παχυσαρκία: Ένας ύπουλος εχθρός

Με αφορμή την Παγκόσμια Ημέρα κατά της Παχυσαρκίας, που έχει οριστεί η 24η Οκτωβρίου, η αναγκαιότητα της σωστής διατροφής και άσκησης επανέρχεται δυναμικά στο προσκήνιο, για ανθρώπους όλων των ηλικιών, αλλά κυρίως για τα Ελληνόπουλα που χαρακτηρίζονται από τα πιο παχύσαρκα παιδιά στην Ευρώπη.
Σε αυτό το πλαίσιο, το υπουργείο Παιδείας και Θρησκευμάτων κάλεσε τα σχολεία όλης της χώρας να πραγματοποιήσουν ενημερωτικές εκδηλώσεις, που εντάσσονται στο πρόγραμμα «Κοινωνικό Σχολείο». Την ανάγκη για τέτοιου είδους δράσεις καθιστούν επιτακτική τα αυξανόμενα ποσοστά της παχυσαρκίας τις τελευταίες δεκαετίες διεθνώς.

Τι είναι η παχυσαρκία;

Η παχυσαρκία ορίζεται ως υπερβολική αύξηση του λιπώδους ιστού στο σώμα. Ο βαθμός παχυσαρκίας, σύμφωνα με τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας, προσδιορίζεται με το Δείκτη Μάζας Σώματος (ΔΜΣ), που αποτελεί το πηλίκο που προκύπτει αν διαιρέσουμε το βάρος (σε κιλά) με το τετράγωνο του ύψους (σε μέτρα). Φυσιολογικά, ο ΔΜΣ πρέπει να είναι μεταξύ 18,5 και 24,9. Όταν ο ΔΜΣ είναι μεταξύ 25 και 29,9 kg/m² τότε το άτομο θεωρείται υπέρβαρο, ενώ όταν ο ΔΜΣ είναι ≥30 kg/m² θεωρείται παχύσαρκο. Τιμές ΔΜΣ άνω του 35 υποδηλώνουν την λεγόμενη νοσογόνο παχυσαρκία.

Δυστυχώς, η νοσογόνος παχυσαρκία πλήττει άμεσα και τη χώρα μας, καθώς 22,5% του πληθυσμού (18,2% των γυναικών και 26% των ανδρών) είναι παχύσαρκοι και 35,2% (30% των γυναικών και περισσότερο από το 40% των ανδρών) είναι υπέρβαροι, ενώ επιπλέον η Ελλάδα θεωρείται από τις χώρες της Ευρώπης με τα υψηλότερα ποσοστά παιδικής παχυσαρκίας.

Μεγάλη κλινική σημασία φαίνεται ότι έχει, ωστόσο, και η κατανομή του λίπους στο σώμα, καθώς η κοιλιακή παχυσαρκία (σωματότυπος μήλου), δηλαδή η παρουσία περισσής ποσότητας λίπους μέσα στον κοιλιακό χώρο, αυξάνει ιδιαίτερα τον κίνδυνο εμφάνισης σημαντικών προβλημάτων υγείας, όπως αντίστασης στην ινσουλίνη, διαταραχής του μεταβολισμού των λιπιδίων και υπέρτασης. Οι καταστάσεις αυτές επιβαρύνουν την υγεία της καρδιάς και των αγγείων, οδηγώντας τελικά στην καρδιαγγειακή νόσο. Ένας τρόπος για να μετρήσουμε την κατανομή του λίπους στο σώμα είναι η περίμετρος μέσης. Η περίμετρος μέσης, που δεν σχετίζεται με το ύψος, αποτελεί μια απλή και πρακτική μέθοδο εντοπισμού των υπέρβαρων ατόμων που διατρέχουν αυξημένο κίνδυνο εμφάνισης σχετιζόμενων με την παχυσαρκία νόσων. Εάν η περίμετρος μέσης υπερβαίνει τα 102 εκ. στους άνδρες και τα 88 εκ. στις γυναίκες, αυτό δείχνει ότι έχουν συσσωρευμένο λίπος στην κοιλιακή χώρα, το οποίο τους εκθέτει σε αυξημένο κίνδυνο για την εμφάνιση προβλημάτων υγείας, ακόμη κι αν ο δείκτης μάζας σώματός τους δεν τους κατατάσσει στην κατηγορία της νοσογόνου παχυσαρκίας.

Πού οφείλεται η νοσογόνος παχυσαρκία;

Κύρια αιτία της παχυσαρκίας είναι συνήθως η αυξημένη πρόσληψη θερμίδων με τη διατροφή μας, σε ποσότητα που υπερβαίνει τις θερμίδες που χρειαζόμαστε για να καλύψουμε τις καθημερινές μας ενεργειακές ανάγκες. Το πλεόνασμα των θερμίδων αποθηκεύεται στο σώμα μας ως λίπος. Η αυξημένη κατανάλωση θερμίδων με τη λήψη τροφών που είναι πλούσιες σε λίπη και υδατάνθρακες, σε συνδυασμό με τη μειωμένη φυσική δραστηριότητα, δηλαδή την καθιστική ζωή και την έλλειψη άσκησης, συντελούν ώστε η παχυσαρκία να αυξάνεται με ραγδαίους ρυθμούς. Σε πιο σπάνιες περιπτώσεις, υπάρχουν βέβαια και παθολογικά αίτια που συμβάλλουν στην ανάπτυξη παχυσαρκίας, όπως κάποια ενδοκρινολογικά νοσήματα (π.χ. νοσήματα του θυρεοειδούς ή των επινεφριδίων), ψυχολογικές διαταραχές που οδηγούν σε πολυφαγία ή βουλιμία, καθώς και η λήψη διαφόρων φαρμάκων. Η κληρονομικότητα φαίνεται επίσης να διαδραματίζει ρόλο στην ανάπτυξη παχυσαρκίας, ενώ σημαντικά συμβάλλουν και η εμμηνόπαυση, το χρόνιο στρες, η απώλεια συγγενικού προσώπου ή εργασίας, η διακοπή του καπνίσματος και η αναγωγή της διατροφής ως τρόπου διασκέδασης και απόλαυσης.

Παιδική παχυσαρκία

Ο σύγχρονος τρόπος ζωής, με τους γρήγορους ρυθμούς, αναγκάζει πολλές φορές τους εργαζόμενους γονείς να αναζητούν γρήγορους και εύκολους τρόπους διατροφής της οικογένειας, με προκατασκευασμένα ή γρήγορα γεύματα. Από την άλλη, το υπερβολικά «φορτωμένο» πρόγραμμα των παιδιών σχολικής ηλικίας, η διαβίωση στα αστικά κέντρα, η έλλειψη πάρκων και οργανωμένου σχολικού αθλητισμού έχουν εξαφανίσει από την ζωή τους το παιχνίδι, την άσκηση και γενικά τη φυσική δραστηριότητα. Έτσι, τα παιδιά γίνονται παχύσαρκα, διατρέχοντας μεγάλο κίνδυνο να εμφανίσουν σημαντικές επιπλοκές στην υγεία τους τόσο στην παιδική όσο και στην ενήλικη ζωή τους, καθώς συνήθως τα παχύσαρκα παιδιά εξελίσσονται σε παχύσαρκους ενήλικες. Μια άλλη διάσταση του προβλήματος, η οποία μπορεί και πρέπει να αντιμετωπισθεί με την ενημέρωση και εκπαίδευση των γονέων, είναι οι λανθασμένες αντιλήψεις τους σχετικά με το υγιές βάρος σώματος των παιδιών τους, καθώς πολλοί γονείς δεν συνειδητοποιούν ότι τα παιδιά τους είναι παχύσαρκα, ενώ ένας στους τέσσερις γονείς των οποίων τα παιδιά έχουν κανονικό σωματικό βάρος πιστεύει ότι είναι αδύνατα.

Οι κρίσιμες ηλικίες για την εμφάνιση παιδικής παχυσαρκίας, η οποία θα πρέπει να αντιμετωπισθεί ώστε να μην οδηγήσει σε παχυσαρκία στην ενήλικη ζωή, είναι τα 2-3 έτη, τα 5-7 έτη και η εφηβεία. Ο παιδίατρος μπορεί να παραπέμψει τους γονείς ανάλογα με την περίπτωση στον ειδικό γιατρό ή τα ειδικά κέντρα ελέγχου του βάρους στα νοσοκομεία της χώρας.

Νοσήματα που συνδέονται με την παχυσαρκία

Η παχυσαρκία αποτελεί σημαντικό και σε πολλές περιπτώσεις ανεξάρτητο παράγοντα κινδύνου για ένα πλήθος νοσημάτων, όπως είναι η καρδιαγγειακή νόσος, ο σακχαρώδης διαβήτης τύπου 2 (που έχει αρχίσει πλέον να εμφανίζεται και σε παιδιά λόγω της παχυσαρκίας), το εγκεφαλικό επεισόδιο, ο καρκίνος του ενδομητρίου, οι παθήσεις της χοληδόχου κύστης, η αναπνευστική ανεπάρκεια και η άπνοια ύπνου, ενώ επιπλέον επιδεινώνει πολλούς από τους παράγοντες που συμβάλλουν στη φθορά των αγγείων, όπως είναι η υπέρταση και η υψηλή χοληστερίνη.

Μεγάλες κλινικές μελέτες έχουν επίσης αποδείξει ότι η παχυσαρκία σχετίζεται άμεσα με χρόνια νοσήματα, όπως την οστεοπόρωση και τον καρκίνο του μαστού, του ήπατος, της χοληδόχου κύστης και του εντέρου. Η παχυσαρκία σχετίζεται επιπλέον με την ουρική αρθρίτιδα και εκφυλιστικές παθήσεις των αρθρώσεων, που μαζί με όλα τα παραπάνω νοσήματα διαταράσσουν την υγεία και επηρεάζουν δυσμενώς την ποιότητα ζωής των παχύσαρκων ατόμων. Τέλος, νεότερα δεδομένα από κλινικές μελέτες ενοχοποιούν την παχυσαρκία για διαταραχές της εμμήνου ρύσεως, ακμή και τριχοφυΐα, υπογονιμότητα, σύνδρομο πολυκυστικών ωοθηκών και σοβαρά προβλήματα κατά τη διάρκεια της κύησης στις νεαρές γυναίκες, ενώ στους άνδρες μπορεί να εμφανιστούν διαταραχές του σπέρματος, καθώς και διαταραχές της στυτικής δυσλειτουργίας.

Πρόληψη και θεραπεία

Η παχυσαρκία θεωρείται νόσος και επομένως η σωστή αντιμετώπισή της είναι ευθύνη του ειδικού γιατρού παθολόγου - διατροφολόγου. Μετά από έναν πλήρη ιατρικό έλεγχο με σκοπό να αποκλεισθούν πιθανά παθολογικά αίτια, η πιο υγιεινή αντιμετώπιση συνίσταται σε αλλαγή των διατροφικών συνηθειών, δίαιτα και σωματική δραστηριότητα, δηλαδή αλλαγή του τρόπου ζωής και διατροφής. Η μεσογειακή διατροφή θεωρείται η καλύτερη δίαιτα για τη διατήρηση του σωστού σωματικού βάρους, την πρόληψη και αντιμετώπιση της παχυσαρκίας. Η αύξηση της σωματικής δραστηριότητας, η διατροφική εκπαίδευση και η τροποποίηση των διατροφικών συνηθειών αποτελούν τα θεμέλια της πρόληψης και της αντιμετώπισης της παχυσαρκίας παιδιών και ενηλίκων. Στα παιδιά η δίαιτα πρέπει να είναι πάντα ισορροπημένη και να περιέχει όλα τα απαραίτητα για τη φυσιολογική ανάπτυξή τους θρεπτικά στοιχεία, ενώ συγχρόνως θα οδηγεί σε απώλεια του περιττού βάρους.

Ωστόσο, η σωστότερη προσέγγιση για την αντιμετώπιση της παχυσαρκίας παραμένει πάντα η πρόληψη, για την οποία την ευθύνη έχουν η πολιτεία, τα σχολεία, οι φορείς υγείας και η ελληνική οικογένεια. Η Παγκόσμια Ημέρα κατά της Παχυσαρκίας δίνει την ευκαιρία σε όλους μας να συμμετάσχουμε ενεργά στον αγώνα για την αντιμετώπιση της επικίνδυνης αυτής επιδημίας της εποχής μας.

Στην ιστοσελίδα http://www.paidiaskisidiatrofi.gr/ μπορείτε να ενημερωθείτε περαιτέρω για θέματα υγιεινής ζωής, άθλησης & κατάλληλης παιδικής διατροφής ώστε να προωθήσουμε τη σωστή ανάπτυξη των παιδιών μας.

Το άρθρο αυτό υποβλήθηκε από την Κα Σταμούλη - Ευχαριστούμε.

----------------------------------------------------------

Αυτοπεποίθηση & πώς την αποκτά ένα παιδί...

Ο τρόπος που βλέπει το παιδί σας τον εαυτό του καθορίζει σε μεγάλο βαθμό και τη
μετέπειτα πορεία του. Η πιο σημαντική διαφορά ανάμεσα στους «επιτυχημένους»
και στους «αποτυχημένους» της ζωής δεν είναι άλλη από μία λέξη: Αυτοπεποίθηση! Η αυτοπεποίθηση είναι η συναίσθηση της ικανότητας να ανταποκρίνεται κανείς στις απαιτήσεις της καθημερινότητας, αλλά και η επίγνωση της σημαντικότητάς του ως ιδιαίτερο πρόσωπο. 

Σημασία έχει πώς βλέπεις εσύ τον εαυτό σου!

Η υψηλή αυτοεκτίμηση αποτελεί βασικό «συστατικό» για μια επιτυχημένη ζωή. Τα θεμέλιά μπαίνουν σε μικρή ηλικία, ανάλογα με τα μηνύματα που λαμβάνουμε από τους σημαντικούς ενήλικες της ζωής μας, αλλά κι από τις εμπειρίες μας γενικότερα. Μεγίστης σημασίας είναι η αγάπη, η αποδοχή αλλά και η δυνατότητα που δίνεται στο παιδί για να ανακαλύψει τα ταλέντα και τα ενδιαφέροντά του. 

Πώς μπορούμε τα εμφυσήσουμε αυτοπεποίθηση στα παιδιά μας;

Αποφεύγοντας τις συγκρίσεις: Μέσω της σύγκρισης όχι μόνο δεν βελτιώνονται οι επιδόσεις του παιδιού, αλλά τσαλακώνεται και η αυτοεκτίμησή του. Στηρίξτε λοιπόν τις προσπάθειές του χωρίς να περιμένετε να ικανοποιήσει τις προσδοκίες σας. Τα παιδιά που συνεχώς τιμωρούνται, επιπλήττονται ή δέχονται αυστηρή κριτική αισθάνονται ενοχικά και καταλήγουν ανίκανα να πάρουν πρωτοβουλίες.

Η υπερπροστασία βλάπτει: Παροτρύνετέ το να ξεπεράσει τον εαυτό του, με την προϋπόθεση βέβαια ότι δοκιμάζει πράγματα κατάλληλα για την ηλικία του. Αν του στερείτε τις πρωτοβουλίες και κάνετε τα πάντα εσείς, ενθαρρύνετε την παθητικότητά του και το κάνετε ευάλωτο απέναντι στους άλλους σε περίπτωση σύγκρουσης. Μια ελάχιστη αυτονομία και ανεξαρτησία είναι απαραίτητες για να ολοκληρωθεί μέσα σε μια ομάδα και για να μάθει να παίζει με τα άλλα παιδιά.

Ομολογώντας με κάθε ειλικρίνεια πως κι εσείς έχετε φοβηθεί: Τα παιδιά καθησυχάζουν όταν συνειδητοποιούν πως τα πρόσωπα που θεωρούν σημαντικά (οι γονείς, οι θείοι ή τα αδέρφια) έχουν περάσει ανάλογες δυσκολίες με τις δικές τους.

Μάθαίνοντάς του το χιούμορ: Ενθαρρύνετε το παιδί να αντιμετωπίζει με χιούμορ ακόμη και τα δυσάρεστα γεγονότα.

Προτρέποντάς το να βάζει στόχους και βέβαια να  παίρνει αποφάσεις και να λύνει προβλήματα.

Μαθαίνοντάς του να επιμένει, να υπομένει και να αγωνίζεται μέχρι να πετύχει τους στόχους του. Στη ζωή συνήθως "τα αγαθά κόποις κτώνται", όσο πιο γρήγορα το καταλάβει αυτό, τόσο πιο πολλές πιθανότητες έχει να τα καταφέρει καλά και να είναι ευτυχισμένο.

Επιβραβεύοντας κάθε μικρή του πρόοδο. Είναι πολύ σημαντικό να μάθουμε στο παιδί την αξία της προσπάθειας. Άσχετα με το αποτέλεσμα, η αναγνώριση της πραγματικής προσπάθειας δίνει στο παιδί την τόλμη ν' αποπειραθεί και την κατάκτηση περισσοτέρων δεξιοτήτων. Όταν όμως δέχεται διαρκώς επικρίσεις ή αδιαφορία για τις προσπάθειές του, τότε θα βιώσει αίσθημα αποτυχίας ή ανικανότητας και θα διστάσει να προσπαθήσει για νέα πράγματα. Σημαντικό επίσης είναι να μην χαρακτηρίζουμε το ίδιο το παιδί αλλά τη συμπεριφορά του: Ποτέ μη λέτε "Είσαι χαζό! Να λέτε "Έκανες χαζομάρα" ή καλύτερα "Αυτό που έκανες, δηλ. να ψαλιδίσεις τα μαλλιά σου [π.χ.], δεν ήταν καθόλου έξυπνο!". Πάντα να του εξηγείτε τι λάθος έκανε, πιθανόν να μην το έχει συνειδητοποιήσει...

Μάθετέ του πως αξίζει πολλά ανεξάρτητα με το πόσο αποδίδει. Δώστε  προσοχή και δείξτε ενδιαφέρον κάθε φορά που το παιδί θέλει να σας μιλήσει και ενθαρρύνετέ το να εκφράζει τις απόψεις του. Δείξτε του πως η κουβέντα μαζί του είναι για εσάς χαρά κι όχι αγγαρεία. Εκδηλώστε την αγάπη σας όχι μόνο με λόγια, αλλά και με φιλιά και χάδια.

Προτρέψτε το να αποδέχεται χωρίς ταραχή τόσο τον έπαινο όσο και την τιμωρία. Με λίγα λόγια, διδάξτε του την ψυχραιμία. Βοηθήστε το να αναπτύξει αυτοέλεγχο, να επιλέγει τη συναισθηματική του αντίδραση και να μην αντιδρά παρορμητικά στις προκλήσεις των άλλων.

Κατά την ένταξή του στη μικρή κοινωνία του σχολείουυ, το παιδί συναντά αντιπαραθέσεις. Είναι πολύ σημαντικό σε αυτή την φάση να του δώσετε την απαραίτητη στήριξη ώστε να αποκτήσει κοινωνική συμπεριφορά, να μάθει να κάνει συμβιβασμούς, να είναι γενναιόδωρο, συμπονετικό και να χτίζει ξανά γέφυρες επικοινωνίας μετά από κάθε αντιπαράθεση. Αφήστε το να χειριστεί μόνο του τις διαφωνίες του με τους άλλους αλλά σε περίπτωση που η κατάσταση του προκαλεί μεγάλο πρόβλημα, υποστηρίξτε το. Πρέπει να ξέρει ότι θα είστε πάντα εκεί σε περίπτωση που τα πράγματα δυσκολέψουν. 

Κάντε το να νιώσει ιδιαίτερο και πείτε του από νωρίς ότι κάθε άνθρωπος είναι μοναδικός. Προτρέψτε το να πειραματιστεί με διάφορα χόμπι και δραστηριότητες, ώστε να ανακαλύψει τις πραγματικές του δεξιότητες. Θέστε όρια και καθοδηγήστε το. Είναι πολύ ωραίο να του δείχνετε σεβασμό και εμπιστοσύνη, αλλά χρειάζεται παράλληλα και την ωριμότητα των ενηλίκων για να αποκτήσει υπεύθυνη συμπεριφορά. Αναθέστε στο παιδί σας διάφορες αρμοδιότητες ανάλογες με την ηλικία του. Έτσι  του δείχνετε ότι το εμπιστεύεστε και το θεωρείτε  ικανό και υπεύθυνο μέλος της οικογένειας.

Φράσεις που κάνουν καλό στα παιδιά

-«Μη στεναχωριέσαι, μαζί θα το αντιμετωπίσουμε».

-«Είμαι πολύ περήφανη για σένα».

-«Δεν πειράζει αν κλάψεις, θα νιώσεις καλύτερα».

-«Δεν είναι κακό να κάνεις λάθος, όλοι μας κάνουμε».

-«Είναι πολύ έξυπνο αυτό που σκέφτηκες».

-«Σε αγαπώ γι' αυτό που είσαι».

-«Θα σε αγαπώ ό,τι κι αν κάνεις».

-«Μπράβο, μη σταματάς, θα τα καταφέρεις».

-«Δεν πειράζει, αυτό που μετράει είναι η προσπάθεια».

Φράσεις που πληγώνουν [μην τις λέτε ποτέ στο παιδί σας]

-«Είσαι τόσο χαζό».

-«Γιατί δεν μπορείς να γίνεις τόσο καλός σαν τον…».

-«Μακάρι να μην είχα παιδιά».

-«Είσαι ψεύτης!».

-«Μην είσαι ανόητος. Δεν πρέπει να φοβάσαι».

-«Περίμενε να γυρίσει ο πατέρας σου στο σπίτι και θα δεις».

-«Είσαι καταδικασμένος να αποτύχεις».

-«Μην κλαις! Οι άντρες δεν κλαίνε».

 Διασκευή από: http://www.imommy.gr/

(Με τη συνεργασία της Αναστασίας Φρόντζου-Χρηστίδη(σύμβουλο σχέσεων παιδιού & οικογένειας).

-----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

Τα 8 είδη νοημοσύνης - Ποιο διαθέτει το παιδί σας...

Δεν υπάρχει μόνον ένα αλλά πολλά είδη νοημοσύνης. Και όπως δεν μπορούμε να βρούμε δύο ανθρώπους με πανομοιότυπα δακτυλικά αποτυπώματα, έτσι...δεν μπορούμε να βρούμε και δύο ανθρώπους με τον ίδιο συνδυασμό απ αυτά τα είδη νοημοσύνης!

Τη δεκαετία του 1980, ο καθηγητής της εκπαίδευσης στο πανεπιστήμιο Harvard των ΗΠΑ Dr. Howard Gardner πρότεινε μια επαναστατική θεωρία: δεν έχουμε απλώς ένα είδος νοημοσύνης, το οποίο είναι το ίδιο για κάθε άνθρωπο, αλλά υπάρχουν πολλά και διαφορετικά είδη νοημοσύνης.

Ας δούμε όμως τι εννοούμε όταν λέμε νοημοσύνη. Υπάρχουν πολλοί και διαφορετικοί ορισμοί σχετικά με τη νοημοσύνη. Ένας γενικός ορισμός της είναι «η ικανότητα να μαθαίνουμε, να καταλαβαίνουμε ή να διαχειριζόμαστε νέες ή δύσκολες καταστάσεις, καθώς επίσης και η ικανότητα να χρησιμοποιούμε τη λογική». Μερικές φορές οι άνθρωποι μπερδεύουν τη νοημοσύνη -ή ευφυία- με την απόκτηση γνώσεων, όμως οι δύο έννοιες δεν είναι ταυτόσημες. Όλοι έχουμε κάποιο παράδειγμα ατόμου το οποίο για διάφορους λόγους δεν μπόρεσε να σπουδάσει, όμως διακρίνουμε ότι είναι έξυπνο παρά την έλλειψη απολυτηρίων και πτυχίων.

Διαβάστε περισσότερα...